Ο NIGEL CRAIG εξακολουθεί να δέχεται αναδρομές στο παρελθόν και δεν θέλει πλέον να βουτήξει, πόσο μάλλον να δώσει οδηγίες. Μιλάει με τον Steve Weinman, ξαναζώντας την Κυριακή το πρωί σε μια τοποθεσία καταδύσεων στην ενδοχώρα που ανέτρεψε τη ζωή του – και την εφιαλτική αλυσίδα εμπειριών που ακολούθησε
Φανταστείτε να ανοίγετε την πρωινή σας ανάρτηση για να βρείτε ένα γράμμα με τίτλο: "Προγραμματίστηκε η ακρόαση του δικαστηρίου… Είστε κατηγορούμενοι για τα αδικήματα που αναφέρονται εδώ: (1) Ανθρωποκτονία 24/07/2016. "
Δεν είχε υπάρξει καμία προηγούμενη προειδοποίηση, αλλά η ημερομηνία σας κάνει το μυαλό να αναβοσβήνει σε μια από τις τελευταίες σας καταδύσεις, περισσότερα από τέσσερα χρόνια νωρίτερα.
«Μπορώ να κλείσω τα μάτια μου και να δω αυτή την κατάδυση», λέει ο Nigel Craig. «Πολλές νύχτες ξυπνάω μέχρι τις 3 το πρωί, προσπαθώντας απλώς να το βγάλω από το μυαλό μου. Αφού σου μιλήσω, πιθανότατα δεν θα κοιμηθώ απόψε γιατί θα μου γυρίζει στο μυαλό».
Καθόμαστε σε ένα Πορτακαμπίν στο λασπωμένο εργοτάξιο όπου ο Νάιτζελ έχει κολλήσει να φτιάξει ένα νέο σπίτι. Μου έχει δείξει τα σχέδια – είναι ένα πολύ ελκυστικό σπίτι πέντε υπνοδωματίων.
Συμφωνεί ότι δεν είναι μόνο η οικοδόμηση που αναλαμβάνει, αλλά και μια μορφή εργοθεραπείας. Θα μπορούσε να βοηθήσει να κρατήσει το μυαλό του μακριά από το περιστατικό που ξεκίνησε στο βαθύτερο μέρος του καταδυτικού χώρου στο Leicestershire Stoney Cove πριν από οκτώ χρόνια και τον στοιχειώνει από τότε.
Η περίπτωσή του ήταν ίσως αυτή που έκανε τελικά τους αυτοδύτες, τουλάχιστον στο Ηνωμένο Βασίλειο, να αφυπνιστούν για τους κινδύνους του IPO (Immersive Pulmonary Oedema). Αλλά όταν ξεκίνησαν όλα το 2016, ο Nigel, όπως οι περισσότεροι από εμάς, δεν γνώριζε τίποτα για την πάθηση. Το κάνει τώρα.
Το φόντο
Ο Nigel, ο οποίος είναι τώρα 58, μεγάλωσε στο Daventry στο Warwickshire, μεταφέροντας 14 μίλια στο Northampton όταν παντρεύτηκε τη σύζυγό του Della, μια νοσοκόμα.
Τελειώνοντας το σχολείο είχε αρχίσει να εργάζεται ως μαθητευόμενος μηχανικός υδραυλικών και θέρμανσης σε μια εταιρεία που του έδωσε επίσης την ευκαιρία να αποκτήσει εμπειρία σε οτιδήποτε, από την τοιχοποιία μέχρι το σοβάτισμα. Ήταν μια σταθερή γείωση και μέχρι τα 24 του εργαζόταν ως αυτοαπασχολούμενος οικοδόμος.
Μόλις στα τέλη της δεκαετίας του 30 άρχισε να ασχολείται με τις καταδύσεις. «Πάντα ήθελα να βουτήξω, πάντα με γοήτευε, πάντα κολυμπούσα με αναπνευστήρα», λέει. Ολοκλήρωσε τα προσόντα του Open Water Diver με την τοπική ομάδα Dive Northampton το 2005 και έκανε μερικές καταδύσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο πριν συνεχίσει την εκπαίδευσή του με το Advanced OWD και το Rescue Diver στη Μενόρκα, όπου είχε ένα δεύτερο σπίτι εκείνη την εποχή.
Πίσω στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο Nigel συνέχισε να γίνεται PADI Divemaster και Open Water Scuba Instructor με το Dive Northampton. Άρχισε να συνεργάζεται με το κέντρο το 2009, πάντα σε εθελοντική βάση, μόνο για διασκέδαση και δωρεάν αέρα. "Αυτό είναι που κερδίζει πάντα όλους - πληρώσαμε ακόμη και τα δικά μας τέλη Stoney!" αυτος λεει.
Προχώρησε στο MSDT το 2010, Staff Instructor το επόμενο έτος και στα τέλη του 2013 ήταν Master Instructor (MI). Βουτούσε ψυχαγωγικά στη Μινόρκα, τις Μαλδίβες, τη Μάλτα και την Αίγυπτο, αλλά όλη η διδασκαλία του ήταν στο ίδιο μέρος. «Θα μπορούσατε να με περιστρέψετε στο Stoney, να μου βάλετε μια μαύρη μάσκα, να με κολυμπήσετε κάπου και σίγουρα θα έβρισκα το δρόμο μου».
"Χρυσήμπάλες"
Το Dive Northampton είχε να κάνει με την ομαδική διδασκαλία. «Μου άρεσε να κάνω πολλά πράγματα στην τάξη, ειδικά για το Open Water. Πρέπει να δίδαξα εκατοντάδες μόνο στην τάξη και μετά να τις παρέδωσα σε έναν άλλο εκπαιδευτή στην πισίνα, ο οποίος θα τους πήγαινε στο Stoney.
«Ή θα έκανα λίγο Advanced και θα τα παρέδιδα σε άλλον εκπαιδευτή για να τους πάρει ένα πιστοποιητικό. Δεν με ενδιέφερε να πάρω χιλιάδες πιστοποιητικά – με ενδιέφερε απλώς η διδασκαλία και η κατάδυση.»
Ήταν περήφανος που ήταν καλός εκπαιδευτής. Το παρατσούκλι "Goldenballs" κόλλησε αφού είχε σκοράρει 5/5 σε σχεδόν όλες τις 20 δεξιότητες στο κύκλωμα δεξιοτήτων κατάδυσης εκπαιδευτών και έχασε μόνο έναν βαθμό στην εξέταση OWSI.
Και όσες φορές κι αν επέβλεπε ένα μάθημα, συχνά ξυπνούσε το προηγούμενο βράδυ για να ξαναπεράσει τα πρότυπα, «μόνο για να βεβαιωθεί ότι αυτό που έλεγα στον μαθητή την επόμενη μέρα ήταν 100% ακριβές. Είμαι το ίδιο με την οικοδόμηση, ελέγχω τα πάντα – έτσι ακριβώς είμαι».
«Οι άνθρωποι μερικές φορές έλεγαν ότι είμαι μεγαλόψυχος, αλλά θα έλεγα ότι έχω κάτι για το οποίο πρέπει να είμαι μεγαλόψυχος – δεν φτάνεις στο MI αν δεν ξέρεις τι κάνεις».
Ήταν περήφανος που μιλούσε ευθέως με τους μαθητές του. «Πραγματικά θα έλεγα στους ανθρώπους: Ξαναφτείτε, είστε νεκροί. Αυτό είναι. Δεν το ξεσκεπάζω και δεν θέλω να το ξεσκεπάζετε, γιατί εμείς οι άνθρωποι δεν έχουμε σχεδιαστεί για να είμαστε εκεί κάτω. Έχουμε έναν εξοπλισμό που μας κρατά κάτω και διαρκεί τόσο πολύ. Το ξεφτιλίζεις, δεν βγαίνεις».
Η συσσώρευση
Ο ηλεκτρολόγος Richard Stansfield, 40, ήταν πρόσφατα πιστοποιημένος PADI Advanced Open Water Diver και είχε κάνει περίπου 30 καταδύσεις μέχρι εκείνο το καλοκαίρι του 2016.
Το μάθημα ειδικότητας των τεσσάρων καταδύσεων Deep Diver γινόταν δύο Κυριακές κάθε μήνα και ο Richard είχε κάνει την πρώτη μέρα τον προηγούμενο μήνα με άλλον εκπαιδευτή, αλλά έχασε την επόμενη, λέγοντας ότι η ηλικιωμένη μητέρα του ήταν άρρωστη. Τώρα του έγινε κράτηση για να το ολοκληρώσει με τον Νάιτζελ.
«Πάντα οδηγούσα το φορτηγό DN στο Stoney, οπότε πήγαινα μέσα το Σάββατο για να βεβαιωθώ ότι ήταν φορτωμένο με ό,τι χρειαζόμασταν, έλεγχα τους μαθητές που είχαμε και τι μαθήματα έκαναν, γιατί την ημέρα που Θα ήταν υπεύθυνος ως ο υψηλότερος βαθμολογημένος.
«Τότε θα έλεγχα τον μαθητή μου και θα έκανα τα χαρτιά του. Στην αρχή φαινόταν καλά. Μεγάλος άντρας, δεινός.»
Ο Nigel είχε ζητήσει από τον Karol Tokarczyk ως divemaster του, αφού τον εκπαίδευσε και τον είχε πιστοποιήσει και είχε δουλέψει πολύ μαζί του. «Θα έκανε ό,τι χρειαζόταν για τον μαθητή, αλλά ποτέ πάρα πολύ. Θα μπορούσα να βασιστώ πάνω του. Ήταν επίσης βαθιά προπονημένος στο IANTD, είχε πάει στα 80 ή 90 μέτρα και ο στόχος του ήταν 100 μέτρα.
«Δεν τολμούσα ποτέ σε αυτό – έκανα το μάθημα trimix για ανάμειξη αερίων, αλλά η κατάδυση δεν μου άρεσε. Αυτό που δεν μπορείς να δεις στα 20 ή 30 μέτρα στα περισσότερα μέρη δεν αξίζει να το δεις».
Ο Νάιτζελ γνώριζε επίσης ότι ο Κάρολ είχε δουλέψει με τον Ρίτσαρντ στα μαθήματά του για OWD και AOWD, αν και η μόνη του ανατροφοδότηση ήταν ότι ήταν "λίγο υπέρβαρος - ας αφήσει τον χρόνο του".
Η κάθοδος
Η κατάδυση είχε προγραμματιστεί για νωρίς το πρωί της Κυριακής, 24 Ιουλίου. Ο Κάρολ συμπλήρωσε το καταδυτικό ημερολόγιο πριν ο Νάιτζελ δώσει την ενημέρωση, καθυστερώντας λίγο περισσότερο από το συνηθισμένο, επειδή αυτός και ο divemaster βρίσκονταν σε twin-12, ενώ ο μαθητής τους είχε ένα ενιαίο ρεζερβουάρ 15 λίτρων.
«Περάσαμε τι θα συνέβαινε αν χρειαζόταν να αλλάξουμε αέρα, περάσαμε από το σχέδιο κατάδυσης, κάναμε διπλό έλεγχο της πυξίδας μαζί του, φορέσαμε τα ρούχα και ελέγξαμε τον φίλο.
«Στο Dive Northampton δεν έμπαινες στο νερό παρά μόνο αν είχες κάνει έναν φιλαράκο. Όλα ήταν πάντα πολύ λεπτομερή εκεί – οι μαθητές βλέπουν τους εκπαιδευτές να το κάνουν σωστά και αυτόματα σκέφτονται: αυτό πρέπει να κάνετε».
Στη «Στάση του λεωφορείου» οι τρεις μπήκαν στο νερό, έκαναν έλεγχο βαρών και κολύμπησαν με χαλαρό τρόπο μέχρι τη σημαδούρα. Πέρασαν λίγο χρόνο στην επιφάνεια κουβεντιάζοντας, επειδή υπήρχαν φυσαλίδες στη γραμμή βολής. Ο Νάιτζελ προτίμησε να περιμένει να βγουν στην επιφάνεια οι άλλοι δύτες αντί να διακινδυνεύσει τον μαθητή του να αποπροσανατολιστεί από τις φυσαλίδες κατά την κάθοδο.
Άρχισαν να πέφτουν, αλλά ο Ρίτσαρντ σύντομα σηματοδότησε ένα πρόβλημα με τα αυτιά του. «Ο Κάρολ τον ισοπέδωσε, έμενα πάντα σε οπτική επαφή. Μπορεί να μην είχε κάνει μια ελεύθερη κατάβαση όπως αυτή πριν, αλλά κατεβαίνοντας ένα shotline μπορεί να χάσετε την αίσθηση της ταχύτητας. Τέλος πάντων, ο Karol το τακτοποίησε και συνεχίσαμε».
Στον πάτο
Με τις φυσαλίδες να έρχονται από τον πυθμένα, ο Nigel προχώρησε να ελέγξει και σημείωσε δύο άλλους δύτες που μόλις κολυμπούσαν μακριά. Οδήγησε τους άλλους κάτω και γονάτισε τον Richard στο Hydrobox, το οποίο βρίσκεται στα 35 μέτρα, για να ελέγξει τις ικανότητές του.
Ο εκπαιδευόμενος, όταν ζήτησε ανάγνωση αέρα, έδειξε 150 bar, αν και αργότερα θα ανακάλυπταν από τον υπολογιστή του ότι είχε πέσει στα 130 μέχρι τότε.
«Αυτό που μου είπε ήταν καλό για αυτό που κάναμε, ένα αμοιβαίο κολύμπι με πυξίδα. Το ενενήντα τοις εκατό των μαθητών βγαίνουν από το Hydrobox και κατεβαίνουν – είναι αρνητικοί και δεν προσθέτουν αέρα επειδή συγκεντρώνονται στην πυξίδα. Ο Κάρολ θα ήταν στη μία πλευρά, εγώ θα ήμουν λίγο πάνω και στα δεξιά του, κρατώντας τη βαλβίδα του ρεζερβουάρ και έλαμπε τον πυρσό μου στην πυξίδα του.
«Πήραμε μόνο μερικά λάκτισματα μακριά, τον γυρίσαμε πίσω στο Hydrobox και τον κάναμε να σκεφτεί να προσθέσει αέρα στο στεγνό κοστούμι του και να συνεχίσει.
«Αργότερα κατάλαβαν ότι έπρεπε να είχα κάνει αεροπορικό έλεγχο τότε. Εκ των υστέρων, ναι, αλλά είναι ικανός δύτης, έχει περάσει από Advanced και κάνει ειδικότητα – στα μάτια μου θα έπρεπε να ελέγχει όσο κι εγώ, αν όχι περισσότερο. Απλώς τον βλέπω να κάνει μια δεξιότητα μόνος του.
«Θα μπορούσα να κατηγορήσω τον Κάρολ ως φίλο του που δεν έκανε έλεγχο, αλλά δεν το ελέγξαμε, αυτό είναι το μακρύ και το σύντομο. Στο μεγάλο σχέδιο των πραγμάτων ήταν άσχετο με αυτό που συνέβη, αλλά με κάρφωσαν σε αυτό για μερικές ώρες».
Ο Ρίτσαρντ ξεκίνησε ξανά, και αυτή τη φορά ήταν ένα τέλειο κολύμπι. «Χτυπήστε τον στο κεφάλι, γυρίστε τον και πρέπει να επιστρέψει στην αντίστροφη κατεύθυνση. Ξέρετε τότε αν είναι αποστεωμένος – εάν δεν μπορεί να κοιτάξει σε μια πυξίδα και να ξέρει πού θα επιστρέψει, ξέρετε ότι υπάρχει πιθανότητα ναρκωτικού.
«Όταν βρίσκεσαι 10 μέτρα από το Hydrobox, δεν μπορείς να το δεις, επομένως βασίζεσαι σε αυτήν την πυξίδα, αλλά επέστρεψε στο σημείο που είχαμε αφήσει. Οπότε δεν υπήρχε περίπτωση να απομονωθεί».
Σε αυτό το σημείο ο Νάιτζελ ζήτησε από τον Ρίτσαρντ τον αέρα του και του έδειξε 60 bar. Ο Κάρολ το έκανε διπλό έλεγχο. «Ερχόμασταν ούτως ή άλλως, αλλά ήταν: σωστά, είμαστε επάνω».
Η ανάβαση
Αφήνοντας την απαιτούμενη ανάβαση πέντε σημείων (Σήμα, Χρόνος, Ανύψωση, Κοιτάξτε, Ανάβαση) για αργότερα, ξεκινούν το επίπεδο της γραμμής βολής μεταξύ τους, διατηρώντας οπτική επαφή. Ο Νάιτζελ έδειξε στον Κάρολ να προσέχει το μετρητή του Ρίτσαρντ και στα 20 μέτρα του είπε να μοιραστεί αέρα. Ο divemaster πέρασε πάνω από τον ρυθμιστή από τον οποίο ανέπνεε, επειδή αυτός είχε σωλήνα 2 μέτρων.
«Ο Ρίτσαρντ ήταν αρκετά χαλαρός σε εκείνο το σημείο, χωρίς κανένα απολύτως πρόβλημα. Μπορεί να ανέπνεε λίγο πιο βαριά, αλλά ανεβαίνουμε και έχουμε πολύ αέρα.
"Οποιοσδήποτε στο Dive Northampton θα σας πει: "Ο Nigel δεν αναπνέει". Θα μπορούσα να είχα κάνει και τις τρεις βαθιές καταδύσεις που έπρεπε να κάνει ο Ρίτσαρντ σε ένα δίδυμο σετ, κανένα πρόβλημα».
Συνεχίζοντας την ανάβαση, ο Ρίτσαρντ έδωσε ξαφνικά ένα σήμα εκτός αέρα. «Καθαρίσαμε το reg και ήταν εντάξει, έμπαινε αέρας. Διατηρήσαμε οπτική επαφή και τον ηρεμήσαμε. Το κεφάλι μου πήγαινε τότε – τι ήταν αυτό; Συνεχίζουμε και μετά βγαίνουμε ξανά εκτός αέρα».
Σε αυτό το σημείο ο Νάιτζελ έδωσε στον μαθητή τον δικό του ρυθμιστή, αναρωτούμενος αν το reg του Κάρολ θα μπορούσε να παίζει. Τι άλλο θα μπορούσε να είναι; «Τον ηρέμησε ξανά, εντάξει, και τον ανέβασε στη στάση ασφαλείας».
Το Στέλεχος Υγείας & Ασφάλειας (HSE) αργότερα συμφώνησε ότι το προφίλ κατάδυσης ήταν «πολύ καλό», λέει ο Nigel, χωρίς γρήγορη ανάβαση (Δες παρακάτω).
Σταματήστε στην επιφάνεια
«Όλοι ήμασταν ουδέτερα ανοδικοί και τότε ο Ρίτσαρντ είχε λίγο πανικό και προσπάθησε να βάλει μπουλόνια», λέει ο Nigel. «Τότε ήταν που με έβαλαν πραγματικά στο δικαστήριο, γιατί τον άρπαξα – αλλά αυτή είναι η εκπαίδευση PADI. Δεν αφήνετε κανέναν, ειδικά έναν μαθητή, να βιδώσει μόνο στην επιφάνεια, ειδικά όταν ξέρετε ότι έχει έναν ρυθμιστή που λειτουργεί με αέρα – εντελώς διαφορετικό σενάριο.
«Τον κράτησε επίπεδο, η άνωση μειώθηκε λίγο. Έδειξα στον Κάρολ να τον παρακολουθήσει, γιατί τον είχα κρατήσει και έπεσα κάτω λίγο, γιατί αναρωτιόμουν τι συνέβαινε και μου κόπηκε λίγο η ανάσα».
Η στάση ασφαλείας είχε σχεδόν τελειώσει όταν ο Κάρολ ώθησε τον Νάιτζελ. "Κοιταξα. Τα μάτια του Ρίτσαρντ είχαν φύγει και μετά ο ρυθμιστής του έπεσε έξω. Το έσπρωξα πίσω και υπέδειξα στον Κάρολ: Ανεβαίνω.
«Έδειχνε ένα λεπτό, αλλά θα μπορούσε να ήταν στα τελευταία δευτερόλεπτα. Έβαλα λίγο αέρα στο Richard's BC, γέμισα το δικό μου και τον ανέβασα στην επιφάνεια, τον άφησα σε επίπεδο.»
Ο Νάιτζελ διαπίστωσε ότι ο Κάρολ είχε ήδη καταφέρει να αφαιρέσει τη ζώνη βαρών του μαθητή. «Φώναξα για το σκάφος, του έβγαλα τη μάσκα και τον ρυθμιστή και άρχισα τις ανάσες διάσωσης. Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα ο Κάρολ ήταν εκεί δίπλα μου, αλλά τον είχα πάρει.
«Προώθησαν το σκάφος. Τον βοηθήσαμε να σηκωθεί, τον σύραμε μέσα, τον πήραν και μείναμε να κολυμπήσουμε μέχρι την ακτή, βγήκαμε έξω και είπαμε: "Τι στο διάολο έγινε;" Δεν μπορούσαμε να το καταλάβουμε καθόλου. Ο κόσμος ανησυχούσε, αλλά κανείς δεν ήθελε πραγματικά να μας πλησιάσει. Μερικοί από το προσωπικό έκλαιγαν.
«Αφού κάθισα εκεί, έβαλα το κεφάλι μου σε ταχύτητα και πήραμε κάποιες πληροφορίες ότι ανέπνεε. Μετά πήραμε πληροφορίες για καρδιακή ανακοπή… μετά μας είπαν: «Τον έσωσες!»».
Η αστυνομία έφτασε και ένας αστυφύλακας πήρε τον Nigel και την Karol σε ένα από τα δωμάτια στο καταδυτικό κέντρο για μια συνέντευξη που θα διαρκούσε περισσότερο από δύο ώρες. «Δεν ήμασταν υπό επιφυλακτικότητα ή τίποτα, ήταν κυριολεκτικά μια κουβέντα για το τι συνέβη, αλλά αυτή η συνέντευξη χρησιμοποιήθηκε αργότερα στο δικαστήριο.
«Ο χαλκός δεν ήταν δύτης και έγραψε τα πάντα. Αλλά κάποια πράγματα, όταν το διαβάσαμε μετά, θα σκεφτόμουν: Δεν το είπα έτσι, δεν υπάρχει περίπτωση να χρησιμοποιούσα αυτές τις λέξεις».
Ο Νάιτζελ έπρεπε να περιμένει μέχρι να διαδραματιστούν τα γεγονότα προτού μπορέσει να οδηγήσει πίσω με τον Κάρολ. «Επέστρεψα στο Northampton και όλα ήταν πολύ ζοφερά. Οι περισσότεροι έμειναν μακριά μου, γιατί τα συναισθήματα ήταν εκεί.
«Μπήκα στο αυτοκίνητο και μόλις είχα παρκάρει στο σπίτι όταν με τηλεφώνησαν για να πω ότι πέθανε στο νοσοκομείο και αυτό ήταν. Είχε ζήσει έξι ώρες».
Τετραετής νηνεμία
A μεταθανάτια Η εξέταση πραγματοποιήθηκε αμέσως μετά, για να ακολουθήσουν άλλες δύο σε μεταγενέστερο στάδιο, αλλά ο ιατροδικαστής δεν μπόρεσε να εξακριβώσει την αιτία θανάτου.
Στη συνέχεια ο παθολόγος που είχε πραγματοποιήσει την μεταθανάτιαπέθανε ο ίδιος. «Αυτός είναι ως ένα βαθμό ο λόγος που πιστεύουμε ότι η υπόθεση έφυγε», λέει ο Nigel.
Ταμπλέτες που βρέθηκαν στο σπίτι του Ρίτσαρντ Στάνσφιλντ έδειχναν ότι έπασχε από υπέρταση. Είχε ιατρική συνταγή τα τελευταία 10 χρόνια, αλλά αυτό δεν είχε δηλωθεί στο έντυπο ιατρικής δήλωσης που είχε συμπληρώσει στο καταδυτικό κέντρο.
Στην προσπάθεια να σώσει τη ζωή του Ρίτσαρντ είχε υποβληθεί σε αιμοκάθαρση, η οποία είχε καθαρίσει το αίμα του, αν και αργότερα οι εξετάσεις ιστών έδειξαν ότι είχε κάνει χρήση κοκαΐνης κάποια στιγμή πριν από το θάνατό του.
Ο Νάιτζελ είχε επίσης ακούσει ανεπίσημα ότι ο Ρίτσαρντ, ένας ηλεκτρολόγος, είχε υποστεί σοβαρή ηλεκτροπληξία τον προηγούμενο μήνα, ξύπνησε στο νοσοκομείο αλλά, μη θέλοντας να το παραδεχτεί, είχε δικαιολογήσει ότι έπρεπε να φροντίσει τη μητέρα του όταν ανέβαλε το δεύτερο μέρος. της πορείας του.
Βρέθηκαν επίσης δυνητικά υψηλά επίπεδα αλκοόλ αλλά απορρίφθηκαν, λέει ο Nigel. Αλλά όλα αυτά τα ιατρικά στοιχεία δεν θα αποκαλυφθούν στον εκπαιδευτή και τη νομική του ομάδα παρά μόνο χρόνια αργότερα, μετά την απαγγελία της κατηγορίας.
«Είχαμε κάνει μια συνέντευξη στο αστυνομικό τμήμα και έπρεπε να αναφέρω το περιστατικό στην PADI, αλλά στη συνέχεια δεν συνέβη τίποτα πραγματικά», λέει ο Nigel. «Ο αρχιφύλακας εκείνη την εποχή είχε πει: «Καμία άλλη ενέργεια». Το Στέλεχος Υγείας & Ασφάλειας (HSE) είχε ερευνήσει και είπε: «Τίποτα να κατηγορηθεί – καμία περαιτέρω ενέργεια».
«Έλαβα ειδοποίηση από το PADI Bristol ότι δεν μπορούσαν να αποφασίσουν για την αναφορά, οπότε έπρεπε να πάει στο PADI America. Μετά από περίπου ένα μήνα, επέστρεψα στο καθεστώς διδασκαλίας - το είχαν διαγράψει.»
Οι άνθρωποι ήταν γενικά υποστηρικτικοί μετά το μοιραίο περιστατικό; «Βασικά οι άνθρωποι το ξέχασαν. Πήρα ένα πίσω κάθισμα. Μπήκα και άρχισα να κάνω πάλι λίγη προπόνηση, αλλά για να είμαι ειλικρινής μου είχε φύγει το κεφάλι. Σκίασα μερικούς άλλους εκπαιδευτές, αλλά δεν έκανα πολλά ξανά μετά το συμβάν». Δεν έχει βουτήξει καθόλου για περισσότερα από τέσσερα χρόνια τώρα.
Κατηγορούμενος
«Λοιπόν, είχε σχεδόν τακτοποιηθεί και εξαφανιστεί μέχρι να φτάσει το γράμμα», λέει ο Nigel. Ήταν τον Σεπτέμβριο του 2020. Λίγους μήνες νωρίτερα, ο δικηγόρος του του είχε πει ότι θα επικοινωνούσε με την αστυνομία για να κλείσουν τα πάντα. «Δεν υπήρχαν νέα στοιχεία, τίποτα, οπότε το είχα ξεπεράσει λίγο».
Η υπόθεση δεν φάνηκε να αναζωπυρώθηκε ως αποτέλεσμα της πίεσης από τους συγγενείς του Ρίτσαρντ – σύμφωνα με τον Νάιτζελ, είχε μόνο τη μητέρα του, η οποία δεν είχε πάρει συνέντευξη και η συνέντευξη της κοπέλας του ήταν «20 γραμμές αν αυτό».
Αλλά πιστεύει ότι ήταν ένας συγκεκριμένος αστυνομικός ντετέκτιβ, ένας μη δύτης που είχε συζητήσει την υπόθεση με έναν λοχία της αστυνομίας που ήταν ένας δύτης, ο οποίος είχε αποφασίσει για οποιονδήποτε λόγο ότι το θέμα έπρεπε να προχωρήσει περαιτέρω.
Οι δύο αστυνομικοί κάλεσαν τον Νάιτζελ για μια συνέντευξη που, όπως λέει, σόκαρε τον δικηγόρο του. «Μας χτύπησαν με όλες αυτές τις πληροφορίες, όπως τη λήψη του υπολογιστή του Ρίτσαρντ, και δεν γνωρίζαμε καν για αυτά τα στοιχεία. Ήταν βάναυσο – νομίζαμε ότι πηγαίναμε απλώς για μια ενημερωτική συνομιλία και μας σφυροκόπησαν».
Ήταν ο ντετέκτιβ που πρότεινε για πρώτη φορά στον Nigel ότι ο εκπαιδευτής είχε σκόπιμα κρατήσει τον ασκούμενο κάτω από το νερό και ότι αυτή η ενέργεια ήταν που τον οδήγησε στον θάνατό του.
IPO
Το εμβυθιστικό πνευμονικό οίδημα (IPO) επηρεάζει τους κολυμβητές επιφανείας και τους κολυμβητές με αναπνευστήρα και μπορεί να προκληθεί από το κρύο, την υπερβολική ενυδάτωση, το στρες ή την προϋπάρχουσα καρδιακή νόσο ή την υπέρταση.
Εάν συμβεί σε αυτοδύτες, μπορεί να επιδεινωθεί κατά την ανάβαση από τη μείωση της μερικής πίεσης του οξυγόνου στους πνεύμονες και το αρτηριακό αίμα. Το αποτέλεσμα είναι να αυξηθεί η διαπερατότητα των αιμοφόρων αγγείων στους πνεύμονες, οδηγώντας σε συσσώρευση υγρού στους ιστούς.
Αυτό μπορεί να προκαλέσει σε έναν δύτη να αισθάνεται ανίκανος να αναπνεύσει και εξηγεί τα σήματα εκτός αέρα που δίνονται από έναν δύτη που διαθέτει απόθεμα που λειτουργεί.
Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν βήχα, πόνο στο στήθος και μειωμένη ικανότητα οξυγόνωσης του αίματος και, εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να ακολουθήσει πνιγμός ή καρδιακή ανακοπή. Εάν συμβεί αυτό, η κατάσταση μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να διακριθεί από τον εξωτερικό πνιγμό σε α μεταθανάτια εξέταση.
Αλλά το 2016 η δημόσια εγγραφή έγινε ελάχιστα κατανοητή από τους δύτες ή τις οργανώσεις εκπαίδευσης δυτών. Δεν δόθηκε καμία εκπαίδευση ως προς τα σημεία και τα συμπτώματα εκείνη την εποχή, παρόλο που η πάθηση είχε περιγραφεί από τον βρετανό καταδυτικό γιατρό Peter Wilmshurst στα τέλη της δεκαετίας του 1980.
Είχε ο Nigel Craig ενήμερος για την IPO τη στιγμή του συμβάντος; «Όχι, δεν το έχω ακούσει ποτέ. Κατέληξα να μάθω πολλά για αυτό, ειδικά μιλώντας με τον Peter Wilmshurst. Χτυπούσε για χρόνια και κανείς δεν τον είχε ακούσει.
«Όταν άκουσα για την IPO μου έδωσε μια αίσθηση – ίσως αυτό ήταν. Αυτό θα αντιπροσώπευε το εκτός αέρα, σίγουρα».
Αποτίει φόρο τιμής στον Bob Archell του ασφαλιστή του Dive Master - «Ο Μπομπ ήταν απολύτως λαμπρός» - και έτρεξαν με την ιδέα ότι ήταν μια IPO που είχε επηρεάσει τον Richard Stansfield. «Τότε ήταν που πήραν τον Peter Wilmshurst στο πλοίο».
Crown v Craig
Ο Νάιτζελ πέρασε έναν μήνα μένοντας σε ένα Premier Inn ενώ παρακολουθούσε τη δίκη του ενώπιον ενόρκων στο Δικαστήριο του Στέμματος του Λέστερ. Η κατηγορία ήταν ανθρωποκτονία από βαριά αμέλεια και η δίωξη, James House QC, άνοιξε με μια βόμβα - η κατηγορία ότι ο Craig είχε κρατήσει έναν πνιγμένο κάτω από το νερό παρά τη θέλησή του σε μια μη απαραίτητη στάση που οδήγησε τον φοιτητή σε πανικό και, τελικά , μέχρι τον θάνατό του.
Αυτό έγινε γρήγορα αντιληπτό από τον τοπικό τύπο που κάλυπτε την υπόθεση, και στη συνέχεια κυκλοφόρησε ευρύτερα με θορυβώδεις τίτλους, χαρακτηρίζοντάς το αμέσως ως υπόθεση «ασφάλειας-στάση».
Divernet στην πραγματικότητα περίμενε μέχρι το τέλος της δίκης και την απαλλαγή του Νάιτζελ Κρεγκ πριν εκτελέσετε μια αναφορά. Φαινόταν πιθανό εκείνη την εποχή ότι, όπως πάντα, μπορεί να υπάρχουν δύο πλευρές σε αυτή την ιστορία.
Ο δικηγόρος James Heyworth υπερασπίστηκε τον Nigel, με οδηγίες από τη δικηγόρο του Lisa Morton. Και οι δύο δικηγόροι είναι έμπειροι δύτες. Ένας Divemaster PADI και Master Scuba Diver, ο Heyworth είχε καταδυθεί από το 1993 και ήταν επίσης επόπτης δυτών στο στρατό. Είχε συναντήσει IPO στο παρελθόν.
Ο διοικητής του Βασιλικού Ναυτικού Κρίστοφερ Μπάλντουιν, στρατιωτικός και όχι ειδικός στις καταδύσεις αναψυχής, προσήχθη από την εισαγγελία ως πραγματογνώμων. «Βασικά με σφυροκόπησε στο δικαστήριο για σχεδόν δύο ώρες, είπε ότι ήμουν ακατάλληλος εκπαιδευτής, δεν έπρεπε να δίνω οδηγίες, τα έκανα όλα λάθος, δεν σχεδίασα καν την κατάδυση σωστά», λέει ο Nigel.
«Είχε ακόμη και το θράσος να πει ότι ο μόνος λόγος που δεν κάναμε αποσυμπίεση ήταν μια ατυχία. Ήταν τόσο απογοητευτικό. Ήταν αργά το απόγευμα και ο δικηγόρος μου μόλις είχε αρχίσει να τον ανακρίνει όταν ο δικαστής τον σταμάτησε και είπε ότι θα συνεχίσουμε αύριο.
«Αν ο Μπάλντουιν κοιτάχτηκε στον καθρέφτη εκείνο το βράδυ δεν ξέρω, αλλά την επόμενη μέρα ήταν τελείως διαφορετικός άνθρωπος. Απέρριψε όλες τις κατηγορίες του».
Η άμυνα
Κληθείς για υπεράσπιση, ο εμπειρογνώμονας της IPO, Δρ Wilmshurst, είχε συμμετάσχει στον επιθεωρητή καταδύσεων HSE Mark Renouf –μάρτυρα της κατηγορίας– για να καταθέσει ότι η υπόθεση έφερε όλα τα χαρακτηριστικά της IPO.
Ο γιατρός εξήγησε ότι η άγνωστη υπέρταση του Ρίτσαρντ Στάνσφιλντ, ακόμη και αν λάμβανε θεραπεία, θα τον έθετε σε μεγαλύτερο κίνδυνο οιδήματος και ξαφνικής καρδιακής ανακοπής σε περίπτωση κατάδυσης.
Δεν ήταν γνωστό τι επίδραση θα μπορούσε να είχε η κοκαΐνη στο σύστημά του στην πίεση, αν και θα μπορούσε να έπαιξε κάποιο ρόλο.
Ο τεχνικός γκουρού των καταδύσεων Kevin Gurr ήταν επίσης «απολύτως λαμπρός», λέει ο Nigel. «Πέρασε από όλα τα τραπέζια, γιατί έλεγαν ότι μου τελείωσε ο αέρας, αλλά φυσικά κανείς δεν έμεινε από αέρα γιατί υπήρχαν ακόμα 20 bar στον κύλινδρο του.
«Όπως είπε ο Kevin, ακόμα και με τους ρυθμούς κατανάλωσης που είχαμε, θα έπρεπε να είχε βγει στην επιφάνεια με 80 bar. Οπότε δεν έκανα τίποτα λάθος από αυτή την άποψη».
Απαντώντας στην κατηγορία ότι ο Ρίτσαρντ έπρεπε να βγει κατευθείαν στην επιφάνεια, ο Κέβιν Γκουρ είχε πει για τον Νάιτζελ: «Δεν είναι γιατρός, είναι κάτω από το νερό, λαμβάνει απαντήσεις πίσω, κάνει αυτό που είχε εκπαιδευτεί να κάνει - αυτό είναι όλο. Δεν μπορεί να σέρβις το κιτ εκεί κάτω». Και δεν γνωρίζαμε τίποτα για την IPO, οπότε βασικά είπε: «Δεν μπορείς να τον κατηγορήσεις για τίποτα».
Όταν μετά από πολλές ώρες διαβούλευσης στις 30 Μαρτίου, η κριτική επιτροπή απέτυχε να καταλήξει σε πλειοψηφία, η Εισαγγελική Υπηρεσία του Στέμματος ενημέρωσε τελικά τον δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου κ. Justice Pepperall ότι δεν θα προσκόμισε νέα στοιχεία για επανάληψη της δίκης. Καταχώρησε δεόντως μια αθώα ετυμηγορία.
«Στις 3 Απριλίου έπρεπε να επιστρέψω στο δικαστήριο, μόνο και μόνο για να πει ο δικαστής αθώος», λέει ο Nigel. «Γνωρίζαμε από την Παρασκευή πριν ότι η υπόθεση απορρίφθηκε, αλλά έπρεπε να πάω στο εδώλιο ως εγκληματίας για να το ακούσω. Τι ταπεινωτικό!»
Ο αστυφύλακας ντετέκτιβ που ο Nigel λέει ότι ήταν ο κύριος κινητήριος μοχλός στη δίωξη της υπόθεσης ήρθε ενώπιον του στο δικαστήριο στη συνέχεια. «Προσπάθησε να μου σφίξει το χέρι και να μην πει σκληρά συναισθήματα». Ο Νάιτζελ αρνήθηκε.
«Δυσάρεστη γεύση»
Εξαιτίας των κρεμασμένων ενόρκων, της απόρριψης της επανάληψης της δίκης και της επακόλουθης απόσυρσης της υπόθεσης «Το όνομα του Νάιτζελ δεν έχει εκκαθαριστεί ποτέ πραγματικά», μου είπε η δικηγόρος του Λίζα. «Σίγουρα δεν καταδικάστηκε, αλλά κανείς δεν είπε ποτέ ότι δεν ήταν ένοχος.
«Νομίζω ότι αυτό άφησε μια ιδιαίτερα δυσάρεστη γεύση τόσο για τον Nigel όσο και για την αμυντική του ομάδα. Ως άτομο, είναι φυσικά δυνατό να κοιτάξουμε πίσω σε μια κατάσταση και να σκεφτούμε ότι τα πράγματα θα μπορούσαν να είχαν γίνει διαφορετικά – αλλά το να υπονοήσουμε ότι ήταν ποινικά υπεύθυνος για ανθρωποκτονία από αμέλεια φαινόταν τόσο τραβηγμένο!».
Οι άνθρωποι γύρω από τον Nigel είχαν παραμείνει υποστηρικτικοί όταν τελείωσαν οι διαδικασίες, λέει. Τι γίνεται με τον Karol Tokarczyk; Ο divemaster δεν είχε διωχθεί γιατί ήταν το μόνο άλλο άτομο που μπορούσε να δώσει στοιχεία για το τι πραγματικά συνέβη στην κατάδυση.
«Αυτό έγινε δύσκολο», λέει ο Nigel. «Ήμασταν φίλοι για αρκετά χρόνια μέσω των καταδύσεων, αλλά μετά έλαβα την ειδοποίηση ότι ο Karol επρόκειτο να συμμετάσχει στη δίωξη. Έτσι, όταν κατηγορήθηκα, δεν μου επιτρεπόταν να μιλήσω μαζί του».
Δεν καταλάβαινε γιατί ο Κάρολ δεν είχε κατηγορηθεί μαζί του «αλλά εν μέρει η υπόθεσή τους κατέρρευσε, γιατί ο Κάρολ το είπε όπως ήταν.
«Στην πραγματικότητα είχε αρνηθεί να πάει στο δικαστήριο γιατί είπε: «Δεν έχω τίποτα να πω, ξέρεις όλα όσα συνέβησαν», και τον κάλεσαν στο τέλος». Οι δύο άνδρες βρίσκονται ξανά σε επαφή και παραμένουν σε καλές σχέσεις.
Προσπαθώντας να προχωρήσουμε
Ο Nigel λέει ότι προσπαθεί να συνεχίσει τη ζωή του τώρα. Θα ξαναβουτήξει; «Στο κεφάλι μου, το θέλω. Λόγω της πανδημίας δεν φύγαμε ποτέ και το 2022 βρέθηκα ξανά στη Μενόρκα και έκανα ένα mega-flashback μόλις έκανα κολύμβηση με αναπνευστήρα. Ακούγεται ανόητο, με όλες τις καταδύσεις που έχω κάνει όλα αυτά τα χρόνια, αλλά έβαλα μάσκα και ψαροντούφεκο και απλά δεν μπορούσα να το κάνω.
«Ο ιδιοκτήτης του καταδυτικού κέντρου λέει: «Έλα, Νάιτζελ, μπορείς να ξαναμπείς μέσα». Θέλω αλλά δεν ξέρω. Σίγουρα δεν θα ξαναδιδάξω – δεν αναλαμβάνω αυτή την ευθύνη».
Μπορεί να διεκδικήσει αποζημίωση; Του είπαν ότι είναι απίθανο να αξίζει τον κόπο. Πιστεύει ότι θα ξεπεράσει ποτέ την εμπειρία; «Όχι», λέει χωρίς δισταγμό.
Θα σκεφτόταν θεραπεία; «Έχω δει έναν ειδικό, αλλά δεν μου αρέσει», λέει, αν και μιλάει στον Della για την εμπειρία. «Μιλάμε πολύ. Δεν ξέρω, είναι αντρικό; Δεν είναι περηφάνια, γιατί αυτό έχει φύγει προ πολλού. Δεν μπορώ να το κάνω.
«Ίσως τελικά να χρειαστεί να κάνω κάτι άλλο. Ο κόσμος λέει ότι ο χρόνος είναι καλός θεραπευτής, ας δούμε. Μπορώ να ασχοληθώ με τη δουλειά.
«Με έχει αλλάξει τελείως, μπορούσα να κάτσω εδώ τώρα και να κλαίω, ενώ πριν ακόμη και η γυναίκα μου έλεγε: δεν έχεις καρδιά. Τώρα με πιάνουν ανόητα πράγματα. Αλλά θεωρώ ότι το να μιλάς βοηθάει και να μιλάς σε κάποιον διαφορετικό είναι καλό, ειδικά σε έναν άλλο δύτη.
«Αν αυτό δεν συμβεί ξανά σε κάποιον άλλο λόγω μιας δημόσιας εγγραφής, θα σοκαρω. Θα υπάρχει τότε η ευκαιρία να καρφώσετε τον εκπαιδευτή, γιατί θα έπρεπε να το μάθει τώρα. Η PADI δεν προειδοποίησε τους δύτες για τον κίνδυνο, αλλά όλοι οι εκπαιδευτές πρέπει να γνωρίζουν».
Ο Νάιτζελ εξακολουθεί να αισθάνεται πικρία για την υπηρεσία εκπαίδευσης που λέει ότι δεν τον υποστήριξε όταν χρειαζόταν βοήθεια και επικοινώνησε μαζί του μόνο μετά την απόσυρση της κατηγορίας.
«Έλαβα ένα τηλεφώνημα από τον περιφερειακό διευθυντή της PADI, ο οποίος είπε: «Είμαστε εδώ για εσάς». Απλώς είπα: «Νομίζω ότι άργησες λίγο». Πλήρωνα τη συνδρομή μου κάθε χρόνο και μου είπε: "Λοιπόν, θα θέλαμε να σας δώσουμε δωρεάν συνδρομή για ένα χρόνο." Είπα: «Θα σε ενημερώσω», και αυτό ήταν.
«Θα ήταν ωραίο να είχα λίγη υποστήριξη, να είχα την PADI στο δικαστήριο. Δεν θα είχα εκπαιδευτεί σε κανένα άλλο πρακτορείο, είναι το μεγαλύτερο στον κόσμο και όλοι οι άλλοι φιλοδοξούν να γίνουν σαν την PADI.” Η υπηρεσία εκπαίδευσης αρνήθηκε να σχολιάσει.
Υστερόγραφο: "Ένα λίγο επεισόδιο"
Ήταν αφότου ο Nigel Craig είχε αποκτήσει γνώση σχετικά με τις IPOs, ο ανιψιός του James ανέφερε έναν φίλο που μόλις είχε «ένα μικρό επεισόδιο» μετά από μια κατάδυση στην Ταϊλάνδη και είχε χτυπήσει από το νοσοκομείο «δεν ένιωθε πολύ καλά», αν και ένιωθε καλύτερα μετά την τοποθέτηση οξυγόνου.
Το προσωπικό του νοσοκομείου γνώριζε ότι το πρόβλημα δεν ήταν η ασθένεια αποσυμπίεσης, αλλά δεν μπορούσε να προσδιορίσει τι ήταν.
Ο Τζέιμς έτρεξε όλα τα συμπτώματα με τον Νάιτζελ, ο οποίος του είπε να πει στον φίλο του ότι ακουγόταν σαν IPO. Είχε δίκιο και η πάθηση αντιμετωπίστηκε ανάλογα.
«Είχε πληρώσει προκαταβολικά για την κατάδυσή του για το υπόλοιπο των διακοπών, αλλά είπα στον Τζέιμς να του πω σε καμία περίπτωση να μην ξαναβουτήξει πριν τον τσεκ-άουτ όταν επιστρέψει στην Αγγλία.
«Δεν ξέρω αν του έσωσε τη ζωή, αλλά σίγουρα τον εμπόδισε να βουτήξει ξανά».
Επίσης στο Divernet: Surviving IPO: Η προοπτική ενός δύτη, «Η βουτιά που μετατράπηκε σε αγώνα μου για τη ζωή», Κόκκινες σημαίες για ψαροντούφες: πώς να σταματήσετε τους ήσυχους θανάτους, Η ενυδάτωση είναι ζωτικής σημασίας, σίγουρα, αλλά να γιατί η υπέρβαση είναι επικίνδυνη
Πιστεύω ότι ένα από τα μεγάλα λάθη στην εκπαίδευση δυτών είναι η έλλειψη έμφασης ότι ο δύτης κάνει ένα επικίνδυνο άθλημα και πρέπει διανοητικά να το κατανοήσει αυτό το γεγονός και αν το χειρότερο γίνει χειρότερο πρέπει να αποδεχθεί ότι αυτό που έχει συμβεί είναι συνέπεια της συμμετοχής σε καταδύσεις – ακόμη και «ασφαλείς καταδύσεις». Αν δεν μπορούμε να το δεχτούμε δεν πρέπει να βουτήξουμε. Η τήρηση των κανόνων και των διαδικασιών ασφαλούς πρακτικής δεν αποτελεί εγγύηση για απόλυτα ασφαλή αποτελέσματα. Όταν αναλύουμε τα καταδυτικά ατυχήματα έχουμε το πλεονέκτημα της εκ των υστέρων και μπορούμε να αποδώσουμε ευθύνες και να πούμε πώς θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί το περιστατικό, κατά τη διάρκεια ενός ίδιου του περιστατικού δεν υπάρχει τέτοια πολυτέλεια. Τα πρακτορεία καταδύσεων δεν το τονίζουν αρκετά - είναι κακό για τις επιχειρήσεις.