Τα παιδιά –και οι περισσότεροι ενήλικες– μπορεί να είναι ασαφή σχετικά με το πού βρίσκεται η Θάλασσα των Σαργασσών, αλλά τα περισσότερα μαθαίνουν στο σχολείο ότι τα ευρωπαϊκά χέλια του γλυκού νερού αναλαμβάνουν ένα απίστευτο ταξίδι στο αλμυρό νερό για να αναπαραχθούν εκεί.
Θεωρούνταν από καιρό ως μια από τις πιο εντυπωσιακές μεταναστεύσεις ζώων, δεν είχε ποτέ αποδειχθεί επειδή δεν είχαν εντοπιστεί ποτέ χέλια ή αυγά στον υποτιθέμενο προορισμό τους – μέχρι τώρα.
Μια ομάδα ερευνητών με επικεφαλής τον Οργανισμό Περιβάλλοντος του Ηνωμένου Βασιλείου (EA) λέει ότι έχει κάνει ένα μεγάλο βήμα στην επίλυση του μυστηρίου του τρόπου Ανγκουίλα Ανγκουίλα Τα χέλια του γλυκού νερού φτάνουν στον τόπο αναπαραγωγής τους στο μέσο του Βόρειου Ατλαντικού από την ηπειρωτική Ευρώπη και την Αφρική.
Οι επιστήμονες αναφέρθηκαν για πρώτη φορά στο φαινόμενο τον 4ο αιώνα π.Χ., αλλά μόλις το 1923 ο Δανός βιολόγος Johannes Schmidt ανακάλυψε προνύμφες χελιών στη θάλασσα των Σαργασσών, μια περιοχή που χαρακτηρίζεται από τέσσερα στροβιλιζόμενα ωκεάνια ρεύματα και ονομάστηκε για τα δάση της. Sargassum φύκι. Αλλά θα περνούσαν δεκαετίες πριν οι επιστήμονες είχαν τα μέσα – δορυφορική σήμανση – για να παρακολουθούν τις κινήσεις των χελιών.
Ωστόσο, η επισήμανση είχε εντοπίσει τα χέλια όχι μακρύτερα από τις μεσοατλαντικές Αζόρες, υποδεικνύοντας ότι ο προορισμός κατάδυσης ήταν ενδιάμεσος σταθμός για όλα τα μεταναστευτικά χέλια. Η ομάδα υπό την ηγεσία της EA επισήμανε και κυκλοφόρησε θηλυκά χέλια στις Αζόρες και τώρα ανακοίνωσε την επιτυχία της στην παρακολούθηση της προόδου τους στο τελευταίο σκέλος του επικού τους ταξιδιού.
Βαθύτερα από 1,000μ
Οι δορυφορικές ετικέτες, που είχαν προγραμματιστεί να αποσπαστούν μετά από 6-12 μήνες, τοποθετήθηκαν τον Δεκέμβριο του 2018 και του 2019 και οι περισσότερες παρέμειναν στη θέση τους, με 23 από τις 26 να συνεχίζουν να μεταδίδουν δεδομένα.
Τα χέλια κολύμπησαν σταθερά νοτιοδυτικά και έξι έφτασαν στη Θάλασσα των Σαργασσών με τις ετικέτες τους ακόμα δεμένες, περισσότερο από ένα χρόνο μετά την αναχώρησή τους από τις Αζόρες. Η μεγαλύτερη καταγεγραμμένη απόσταση σε ευθεία γραμμή ήταν 1,410 μίλια. Η μέση ταχύτητα ήταν 4.2 μίλια την ημέρα και κατά καιρούς τα χέλια κολύμπησαν σε βάθος μεγαλύτερο από 1,000 μέτρα.
Ως αποτέλεσμα της μελέτης, τα χέλια είναι πλέον γνωστό ότι ταξιδεύουν έως και 6,200 μίλια για να γεννήσουν στη θάλασσα, μετά την οποία οι προνύμφες τους παρασύρονται πίσω προς το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλα ευρωπαϊκά ύδατα στο Βόρειο Ατλαντικό Drift, πριν μεταναστεύσουν στα ποτάμια ως υαλόχελα.
Τα χέλια που επιστρέφουν έχουν υποστεί μείωση 95% από τη δεκαετία του 1980. «Το ευρωπαϊκό χέλι κινδυνεύει σοβαρά, επομένως είναι σημαντικό να λύσουμε το μυστήριο γύρω από τον πλήρη κύκλο ζωής του για να υποστηρίξουμε τις προσπάθειες για την προστασία της περιοχής ωοτοκίας αυτού του σημαντικού είδους», δήλωσε ο επικεφαλής του έργου και ερευνητής της EA Ros Wright.
«Είναι η πρώτη φορά που καταφέραμε να εντοπίσουμε χέλια στη Θάλασσα των Σαργασσών και είμαστε χαρούμενοι που έχουμε τις πρώτες άμεσες ενδείξεις ενήλικων ευρωπαϊκών χελιών που φτάνουν στην περιοχή ωοτοκίας τους. Το ταξίδι τους θα αποκαλύψει πληροφορίες σχετικά με τη μετανάστευση των χελιών που δεν ήταν ποτέ γνωστές στο παρελθόν».
Η EA λέει ότι η μελέτη συμπληρώνει τις εργασίες για την προστασία των χελιών που γίνονται σε όλη την Αγγλία, όπως η βελτίωση των «περασμάτων χελιών» για να βοηθήσουν τα ψάρια να ανέβουν στα ποτάμια.
Η ομάδα διεξάγει τώρα μια βαθύτερη ανάλυση των δεδομένων των δορυφορικών ετικετών, ενώ ομάδες πεδίου επέστρεψαν στις Αζόρες για να τοποθετήσουν τα χέλια με τις πιο πρόσφατες ετικέτες εκτεταμένης διάρκειας ζωής.
Η εργασία πραγματοποιείται σε συνεργασία με τη Ζωολογική Εταιρεία του Λονδίνου, το CEFAS (το Κέντρο Περιβάλλοντος, Αλιείας & Επιστήμης Υδατοκαλλιέργειας), το DTU-Aqua (Εθνικό Ινστιτούτο Υδάτινων Πόρων) και το Πανεπιστήμιο των Αζορών. Μια προκαταρκτική μελέτη μόλις δημοσιεύτηκε στο Επιστημονικές Εκθέσεις.