FREEDIVER
Αυτός είναι ένας τολμηρός ισχυρισμός, αλλά ο MARCUS GREATWOOD, ενώ επισημαίνει ότι τέτοιες εμπειρίες δεν είναι για όλους, επιμένει στον ισχυρισμό του ότι αυτό που μπορεί να προσφέρει η Menorca στους περιπετειώδεις ελεύθερους δύτες είναι δύσκολο να νικηθεί
Θα ξεκινήσω με μια επιφύλαξη. Αυτό που πρόκειται να περιγράψω είναι ελεύθερες καταδύσεις περιπέτειας: εξερεύνηση ωκεανών και λιμνών με μια μόνο ανάσα. Εάν θεωρείτε την ελεύθερη κατάδυση απλώς ένα ανταγωνιστικό άθλημα ή να γίνεται μόνο με σχοινί, αυτά μπορεί να μην πληρούν τα κριτήριά σας για τις καλύτερες τοποθεσίες ελεύθερης κατάδυσης.
Διαβάστε επίσης: Χωρίς πτερύγια, 1 ανάσα, 4+ μήκη, 7ο παγκόσμιο ρεκόρ
Κάνω ελεύθερη κατάδυση για περισσότερα από 20 χρόνια. Το ενδιαφέρον μου για το "πόσο καιρό;" ή "πόσο βαθιά;" αδυνάτισε μετά από μερικά χρόνια και άρχισα να ταξιδεύω με πρωταρχικό στόχο την εξερεύνηση μέσω της ελεύθερης κατάδυσης.
Από την ίδρυσή του, το NoTanx Freedive club είχε αυτόν τον σκοπό στην καρδιά του. Πιο πρόσφατα, ξεκινήσαμε εκπαίδευση μέλη για πρόσβαση σε περισσότερες από τις κρυφές τοποθεσίες, όπως υπόγειες λίμνες, που έχουμε ανακαλύψει ή κληθήκαμε να βουτήξουμε.
Τοποθεσίες καταδύσεων όπως στην Ισλανδία και τα λατομεία της Ουαλίας έχουν γίνει τακτικοί προορισμοί για την ομάδα μας NTX Adventure. Το αποκορύφωμα των αποστολών μας ήρθε το 2017 όταν καταβιβάσαμε σε ένα cenote στην Ελλάδα για να ανακαλύψουμε μια τεράστια κολύμβηση σε έναν κρυμμένο θάλαμο αναπνέοντος αέρα.
Το κρυστάλλινο νερό είχε ήδη κάνει αυτό το αγαπημένο μέρος για εμάς, αλλά η τυχαία ανακάλυψη του «Μαγικού Αρχοντικού της Μίκας» το ανέβασε σε σχεδόν μυθική θέση ανάμεσα σε εκείνους που ήταν αρκετά ικανοί (και τυχεροί) για να κάνουν ελεύθερη κατάδυση εκεί.
Πληρούσε τα τρία κριτήριά μας για μια καλή τοποθεσία κατάδυσης: εντυπωσιακή τοποθεσία. ενδιαφέρουσα πρόσβαση (όχι τουριστική παραλία με χώρο στάθμευσης) και έναν στόχο που απαιτεί ένα ορισμένο επίπεδο δεξιοτήτων για να επιτευχθεί.
Στη συνέχεια, πληροί τα κριτήρια για μια καταπληκτική τοποθεσία: εξαιρετική ομορφιά και μοναδική.
Σκέφτηκα ότι θα χρειαζόταν πολύς χρόνος για να βρω το αντίστοιχο, και δεν σκέφτηκα καν την πιθανότητα μιας καλύτερης τοποθεσίας - μέχρι που βουτήξαμε τη Biblioteca στη Μενόρκα.
Είχαμε προσκληθεί να βουτήξουμε μαζί Freedive Menorca, ένα σχολείο που δημιουργήθηκε στο νησί των Βαλεαρίδων από ένα NTX εκπαιδευτή (και εξαιρετικά καλός φίλος), Adam De La Mare, και η σύντροφός του Valeria Olives αυτόν τον Ιούλιο.
Πήραμε 12 τυχοδιώκτες του NoTanx στο νησί με την υπόσχεση εξαιρετικών καταδύσεων σε καθαρά νερά, τεράστιους αριθμούς ψαριών και την ευκαιρία να βοηθήσουμε τον Adam να εξερευνήσει πέρα από τα συνηθισμένα σημεία διδασκαλίας του.
Την πρώτη μέρα μας έδειξε το περίφημο Swiss Cheese cave-system. Στις διαδρομές κατάδυσης εδώ και λίγα χρόνια, προσφέρει εκπληκτικό φως που διαπερνά τους μεγάλους κύριους θαλάμους του, καθιστώντας το αγαπημένο των φωτογράφων σπηλαίων και των αρχαίων δυτών στο εναέριο περιβάλλον.
Οι λίγοι ελεύθεροι δύτες στο νησί έχουν εξερευνήσει το δίκτυο των τούνελ και των εισόδων, τα περισσότερα από τα οποία είναι πολύ μικρά για να τα διαπεράσουν τα ξαδέρφια μας που φουσκώνουν φούσκες.
Η χαρά του Swiss Cheese είναι το εύρος της δυσκολίας κατάδυσης. Οποιαδήποτε κατάδυση από πάνω θα πρέπει να εξετάζεται μόνο από έμπειρους ελεύθερους δύτες και στο Cheese ένας έμπειρος οδηγός είναι επιτακτική ανάγκη, λόγω της πραγματικής πιθανότητας αποπροσανατολισμού και χαμού. Μας πήρε τουλάχιστον τέσσερις συνεδρίες την εβδομάδα για να εκτιμήσουμε τις πολυάριθμες επιλογές που προσφέρει ο ιστότοπος.
Η Standard Είσοδος βρίσκεται ανάμεσα σε δύο βράχους σε απόσταση περίπου 12 μέτρων, προσβάσιμη με μια αξιοπρεπή βουτιά με πάπια που ακολουθείται από μερικές αποτελεσματικές πινελιές.
Μπαίνοντας στο σκοτάδι, σκέφτεσαι: «Όλα αυτά ήταν μια ανατροπή, χωρίς τίποτα άλλο παρά ένα σκοτεινό αδιέξοδο να περιμένει!» Αλλά αυτή η σκέψη είναι φευγαλέα, καθώς πέφτετε σε έναν πρώτο θάλαμο που φωτίζεται από λαμπρό μπλε φως που εισέρχεται στις τρεις πλευρές.
Πέφτοντας στον αμμώδη δάπεδο, το Short Swim-through κυριαρχεί στις αισθήσεις σας, οδηγώντας στα δεξιά μέσα από ένα φαράγγι βράχου στον ανοιχτό ωκεανό. Εάν το αρχικό θέαμα δεν σας κόψει την ανάσα, μένοντας λίγο περισσότερο, αντιλαμβάνεστε τον Κύριο Θάλαμο, που φαίνεται μπροστά μέσα από ένα κουβάρι από τούνελ. Είναι περισσότερο από όσο φαίνεται!
Για όσους απολαμβάνουν πιο σύντομες, πιο τεχνικές καταδύσεις, το Chimney (καμινάδες, αν κοιτάξετε προσεκτικά) προσφέρει φανταστικές καταδύσεις.
Έχει συνολικό μήκος 12 μέτρα με μια ασαφή κάτω είσοδο, κάνοντας τις πρώτες αναβάσεις δύσκολες στην εύρεση και τις πρώτες καταβάσεις τρομακτικές.
Αλλά μετά από μερικά ταξίδια με οδηγό, η βύθιση (ή η αιώρηση) μέσα από ένα τούνελ πλάτους που δεν ξεπερνά τα 50 εκατοστά είναι μια χαρά που πρέπει να επαναληφθεί.
Για να ολοκληρώσετε την επιλογή των επιπέδων, ταξίδια όπως η είσοδος στη Μακρινή Είσοδο του Adam στον κύριο θάλαμο ή από την Τρύπα του Hipster μέχρι τα μάτια, προσφέρουν τεχνικές και απαιτητικές καταδύσεις ακόμα και για τον πιο επιτυχημένο άπνοιο.
Ο Adam χρησιμοποιεί το Swiss Cheese ως χώρο δοκιμών καθώς και α εκπαίδευση- έδαφος για νέους δύτες. Πρέπει να είναι 100% σίγουρος για τις ικανότητές του πριν προχωρήσει σε πιο εξειδικευμένους ιστότοπους.
ΣΎΝΑΨΗ: Μια μεγάλη εκπαίδευση αρένα και ευκαιρία για χρήση δεξιοτήτων που έχουν αναπτυχθεί σε εκπαίδευση, αλλά να έχετε πάντα έναν οδηγό και ένα σχέδιο κατάδυσης.
Μετά από μια όμορφη δεύτερη μέρα κατάδυσης στο θαλάσσιο καταφύγιο του νησιού, επιστρέψαμε στις καταδύσεις περιπέτειας με μια εισαγωγή στο Funnels, γνωστό και ως Millenium Falcon. Παρκάροντας σε έναν παραλιακό δρόμο που δεν περιγράφεται, σκαρφαλώσαμε σε ηφαιστειακά πετρώματα που θυμίζουν περισσότερο Σελήνη παρά ισπανικό νησί μέχρι που συναντήσαμε μια μικρή τρύπα περίπου 30 μέτρα από τη θάλασσα.
Ήμουν πολύ ενθουσιασμένος. Έχοντας περάσει χρόνια ψάχνοντας για μοναδικές τοποθεσίες κατάδυσης, η προοπτική να βουτήξω σε μια στεριά που οδηγεί στον ωκεανό μου προκάλεσε ανατριχίλες.
Ονομάστηκε το μοναδικό cenote της Menorca, ήταν μια πολύ μικρή τρύπα. Μου είπαν ότι οι σκούμπι βουτούν εκεί, αν και δεν μπορώ να φανταστώ να κουβαλάω βαρύ εξοπλισμό στους κοφτερούς σαν ξυράφι βράχια, πόσο μάλλον περισσότερα από ένα άτομα να μπορούν να κουμπώσουν σε μια τρύπα όχι μεγαλύτερη από το μέσο μπάνιο σας.
Πέταξα χαρούμενα το δικό μου στολή στο νερό από την άκρη της τρύπας πριν σκαρφαλώσετε τα 4-5 μέτρα κάτω στο δροσερό, καθαρό νερό με το πτερύγια και μάσκα.
Αυτή η κατάδυση είναι τεχνική, αν όχι επικίνδυνη – δεν υπάρχουν καταδύσεις προθέρμανσης ή ευκαιρία να ελέγξετε τη διαδρομή πριν βυθιστείτε. εκπαίδευση βασίζεται σε μια φιλοσοφία της ειλικρίνειας έναντι του εγώ. Όταν ρωτήθηκε: "Είστε έτοιμοι για αυτήν την κατάδυση;" δεν υπάρχει επιλογή να πείτε: «Νομίζω ότι μπορώ να τα καταφέρω», ή να φυσήξετε το στήθος σας και να πείτε: «Ναι, φυσικά μπορώ» εάν υπάρχει λίγη αμφιβολία.
«Όχι σήμερα, παιδιά», θα πρέπει να είναι μια τακτική και αποδεκτή απάντηση. Ακόμα κι έτσι, δημιουργήσαμε ένα σύστημα ασφαλείας, το οποίο ξανατρέχει μέσα στο νερό πριν βουτήξουμε.
Ως φωτογράφος ήμουν στην τρίτη ομάδα που πέρασα, έτσι είδα τους φίλους μου (και την κόρη μου Freya) να παίρνουν μια τελευταία ανάσα πριν βυθιστούν στο σκοτάδι από κάτω.
Το μέγεθος της υποβρύχιας εισόδου μας ανάγκασε να καθίσουμε σε πολύ συγκεκριμένα σημεία για να αναπνεύσουμε, ενώ μας επέτρεπε να διατηρήσουμε τη συμφωνημένη τάξη.
Ήταν σουρεαλιστική η αναμονή καθώς ο αριθμός των συντρόφων μειώθηκε σε δύο. Καθώς έκανα τις τελευταίες μου αναπνοές προετοιμασίας, έπρεπε να παρακολουθώ τον ενθουσιασμό μου. Η αδρεναλίνη ή τα νεύρα μπορεί να αυξήσουν τον καρδιακό ρυθμό, την ορθογραφία σε μια κατάδυση.
Μετά από μια αρχική πτώση σε ένα τούνελ κάτω από την τρύπα εισόδου, έπρεπε να στρίψουμε 90° στο απόλυτο σκοτάδι πριν μπορέσουμε να δούμε την έξοδο.
Και τι έξοδος! Μια μακριά, εκπληκτικά φωτεινή σχισμή που οδηγεί στον ανοιχτό ωκεανό στο άλλο άκρο μιας σκοτεινής, λείας σπηλιάς. Η ομοιότητά του με το διάσημο διαστημόπλοιο Star Wars φάνηκε αμέσως.
Οι κοινές παρερμηνείες σχετικά με την ελεύθερη κατάδυση που επικεντρώνονται στο πόσο καιρό μπορείτε να κρατήσετε την αναπνοή σας ή πόσο βαθιά μπορείτε να βουτήξετε αποδείχθηκαν ευρέως στο Millenium Falcon.
Δεν ήταν ιδιαίτερα βαθύ ή μακρύ, αλλά ήταν τόσο εντυπωσιακά εντυπωσιακό που κάθε δευτερόλεπτο έμοιαζε σαν μια αιωνιότητα.
Προσπάθησα να τεντώνω κάθε πτερύγιο για να απολαμβάνω περισσότερη από την ομορφιά της κατάδυσης καθώς και την τεράστια εμβέλεια αυτού που κάναμε, ενώ διώχνω κάθε σκέψη για την απόσταση που απομένει. Σκέτη απόλαυση. Καθαρή εκπλήρωση. Αιτιολόγηση των ωρών εκπαίδευσης. Αυτή η μοναδική βουτιά, που κράτησε λίγα λεπτά για όλους μας, άξιζε μόνο το ταξίδι στη Μινόρκα.
Η υπόλοιπη ομάδα είχε μπει στη θάλασσα λίγο κατά μήκος της ακτής, και τώρα αντιμετωπίσαμε την προοπτική της ελεύθερης κατάδυσης πίσω στο Millenium Falcon ουσιαστικά τυφλοί στο σκοτάδι, γιατί το φως θα ήταν τώρα πίσω μας.
Όπως αποδείχθηκε, το ταξίδι της επιστροφής ήταν σχεδόν το ίδιο δέος με το πρώτο, αν και με διαφορετική αισθητική, σίγουρα βοηθούμενο από τις γνώσεις μας για την απόσταση και την τοποθεσία εξόδου.
Μετά από μια ξεκούραση, ο Hipster Matt θεώρησε απαραίτητο να κάνει την κατάδυση NoFins, όχι μόνο να την επαναλάβει αλλά να επιβραδύνει αρκετά ώστε να εκτιμήσει πλήρως την ομορφιά του, και ήταν χαρά μου να είμαι ο δύτης ασφαλείας του.
ΣΎΝΑΨΗ: Μια φανταστική κατάδυση για όσους έχουν τις δεξιότητες, τον οδηγό και την ευκαιρία να το επιχειρήσουν.
Την 4η ημέρα ο άνεμος άλλαξε σε ανατολικό, καθιστώντας διαθέσιμη τη δυτική ακτή, συμπεριλαμβανομένης της Biblioteca (τη Βιβλιοθήκη). Είχα δει κάποιες πρόχειρες φωτογραφίες, αλλά δεν μπορούσα να πιστέψω ότι υπήρχε, πόσο μάλλον ότι θα μπορούσαμε να το κάνουμε ελεύθερη κατάδυση.
Η Μινόρκα έχει μήκος μόλις 30 μίλια, αλλά η ποικιλόμορφη χλωρίδα και πανίδα της την οδήγησε να ονομαστεί Αποθεματικό Βιόσφαιρας της UNESCO το 1993.
Στη νότια περιοχή κυριαρχούν ασβεστολιθικοί βράχοι, αμμώδεις παραλίες και πεύκα, ενώ η βόρεια είναι κυρίως κόκκινος ψαμμίτης. Αυτό κάνει το θαλάσσιο περιβάλλον και την εμφάνιση της ακτογραμμής σημαντικά διαφορετικά.
Το Pont d'en Gil βρίσκεται στη δυτική ακτή, ακριβώς μέσα στην ασβεστολιθική ζώνη, και ενθουσιάζομαι με την προοπτική των σπηλαίων, ειδικά των καλοδιακοσμημένων ασβεστολιθικών.
Ο Άνταμ μας οδήγησε σε μια τυπική περιοχή προετοιμασίας NoTanx – βραχώδη, δυσπρόσιτη, απομονωμένη και τυχαία. Το σημείο εισόδου/εξόδου επέτρεπε μόνο ένα άτομο τη φορά, έτσι μια αποτελεσματική αλυσίδα σχηματίστηκε καθώς οι άνθρωποι πηδούσαν από τα βράχια, με το κοστούμι στο χέρι και έβγαιναν πίσω με φορεμένη στολή.
Οι περιηγητές που πλησιάζουν στην άκρη του γκρεμού για να τραβήξουν φωτογραφίες στο Instagram της διάσημης αψίδας πρέπει να εκπλαγούν βλέποντας τις γελοιότητες μας μέτρα κάτω από αυτές.
Η ομάδα και πάλι χωρίστηκε στα δύο. Οι λιγότερο έμπειροι περιηγήθηκαν σε μερικά από τα καταπληκτικά αξιοθέατα και τις κολυμβητικές διαδρομές που έχει να προσφέρει η τοποθεσία, μια χαρά από μόνη της αλλά με το επιδιωκόμενο μπόνους να χτίσουν την εμπειρία τους για μελλοντικά ταξίδια.
Ξεκινήσαμε την κατάδυσή μας με μια επιφανειακή κολύμβηση 100 μέτρων μέσα από την τεράστια αψίδα με την πορτοκαλί σημαδούρα που απαιτείται να χρησιμοποιούν οι δύτες – και πολύ λογικοί, με τους χρήστες σκαφών να έχουν την τάση να τρέχουν μέσα στην αψίδα με πλήρη εγκατάλειψη.
Μπήκαμε σε μια τεράστια θαλάσσια σπηλιά, που εκτείνεται τουλάχιστον 10 μέτρα κάτω από την επιφάνεια και υψώνεται 30 μέτρα από πάνω. Νόμιζα ότι αυτό πρέπει να είναι ορεκτικό, αλλά αποδείχθηκε ότι ήταν το κύριο γεγονός.
Μια σπηλιά πλάτους 20 μέτρων από κάτω μας ήταν η είσοδος της Biblioteca. Ο Άνταμ πέρασε ξανά τα πρωτόκολλα ασφαλείας και εξήγησε το σχέδιο κατάδυσης.
Βουτήξτε εδώ στην ανοιχτή σπηλιά, πέσετε ίσως 9 μέτρα και κολυμπήστε στη βυθισμένη σπηλιά. Μετά από λίγα μέτρα για να καθαρίσουμε την κεκλιμένη οροφή θα ήταν ορατή μια μικρή τρύπα στο πίσω μέρος – αυτός ήταν ο στόχος μας.
Λέω "ορατό" - σαν μια θήκη αέρα σε μια σκοτεινή σπηλιά, απλώς λαμπυρίζει όταν ανάβει με έναν πυρσό.
Ανεβάζοντας το πίσω μέρος, είχα το πλεονέκτημα να μπορώ να ακολουθήσω τους συντρόφους μου ήδη στην κύρια γκαλερί, αλλά ήταν μια τεχνικά προκλητική κατάδυση με πολλή αβεβαιότητα, τόσο κάτω από το νερό όσο και στην επιφάνεια.
Οι φίλοι μου έπαιξαν άψογα, στοχεύοντας τις δάδες τους κατά μήκος της επιφάνειας στους τοίχους του θαλάμου, όπως επιβάλλουν οι κανόνες της φρεατικής ή της κατάδυσης από σπηλιές.
Αυτό μείωσε τις ανησυχίες μου για τις προεξοχές κατά την είσοδο στην αίθουσα.
Ήταν στην επιφάνεια που δεν μπορούσα να αναπνεύσω – όχι λόγω κακού αέρα (μικροσκοπικές ρωγμές αέρα στην επιφάνεια το κρατούν φρέσκο) αλλά λόγω της ομορφιάς του θαλάμου.
Είμαι δεινός σπηλαιολόγος (στεγνές σπηλιές και τρύπες σε γλάστρες) εδώ και αρκετά χρόνια, αλλά δεν έχω ξαναδεί τόση διακόσμηση. Οι σπηλαιόθερμες ήταν παντού. Τεράστιοι πύργοι από βράχο έφθαναν από το πάτωμα και φύλλα λευκής πέτρας κοσμούσαν κάθε τοίχο στο τεράστιο σπήλαιο.
Συνήθως οι σταλακτίτες είναι λευκοί, το φυσικό χρώμα του ανθρακικού ασβεστίου και μπορούν να γίνουν θαμπό γκρι αν τους αγγίξετε ή καφέ εάν υπάρχει σημαντική λάσπη στην οροφή του σπηλαίου.
Αυτά είχαν χρυσό χρώμα. Κάθε τοίχος ήταν καλυμμένος, ακόμη και κάτω από την ίσαλο γραμμή.
Κοιτούσαμε με απορία για λίγα λεπτά πριν καταλάβουμε ότι η σπηλιά έτρεξε προς τα δεξιά – σε έναν σκοτεινό διάδρομο. Χρησιμοποιούμε πυρσούς υψηλής ποιότητας σε αυτές τις αποστολές, γιατί η ζωή μας εξαρτάται από αυτούς και
Πρέπει να ευχαριστήσω το Anchor Dive Lights για τον εκπληκτικό εξοπλισμό του.
Κολυμπήσαμε στο σκοτάδι, σημειώνοντας το αμμώδες δάπεδο περίπου 8 μέτρα πιο κάτω - ένα καλό σημάδι ότι η σπηλιά συνεχίστηκε για κάποιο τρόπο.
Η Biblioteca αποτελείται από τρεις ξεχωριστούς θαλάμους που περικλείονται από έναν διάδρομο θαλασσινού νερού μήκους περίπου 200 μέτρων. Ο αμμώδης πυθμένας ανεβαίνει αργά σε βάθος 2 μέτρων πριν πέσει ένας εκπληκτικός λευκός τοίχος για να διακόψει την πρόοδο. Μια μικρή σήραγγα οδηγεί κάτω από το νερό σε έναν άλλο θάλαμο γεμάτο αέρα, αν και δεν μπορώ να συστήσω να κολυμπήσετε αυτό το επιπλέον τμήμα, λόγω της σφιχτής φύσης του ακραίου θαλάμου.
Το τούνελ είναι εκπληκτικά διακοσμημένο και αξίζει να το δείτε, ωστόσο, απλά βυθίζοντας περίπου 50 εκατοστά κάτω από την επιφάνεια.
Αυτή η απαιτητική κατάδυση ήταν ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα, μια καταπληκτική σπηλιά προσβάσιμη μόνο με κατάδυση, και κατά προτίμηση ελεύθερη κατάδυση, που ανταμείβει με την όμορφη διακόσμησή της και πάει και φεύγει!
Περάσαμε τουλάχιστον μια ώρα θαυμάζοντας την πολυπλοκότητα των σπηλαιόθερμων και τη γκάμα των χρωμάτων, από το αρχικό χρυσό έως το γκρι έως το κρυστάλλινο λευκό στους πίσω τοίχους, προτού παραδεχτούμε ότι οι στολές μας 3 χιλιοστών δεν ταιριάζουν καλά με τον κρύο αέρα του σπηλαίου.
Το σπήλαιο μας επιφύλασσε μια ακόμη έκπληξη. Η στάθμη του νερού άρχισε να ανεβαίνει – γρήγορα και σταθερά.
Αυτό αύξησε την πίεση στον θάλαμο, με αποτέλεσμα το νερό να εξατμίζεται αμέσως σε μια λεπτή ομίχλη. Ήταν ένα φαινόμενο που είχαμε ξαναζήσει, αλλά ποτέ με τόσο γρήγορο και απροσδόκητο τρόπο. Αισθανόμασταν σαν ο ωκεανός να μας υπενθύμιζε την τρομερή του δύναμη.
Το κύμα υποχώρησε και μετά από λίγα δευτερόλεπτα ο αέρας καθάρισε πριν μας στριμώξουν μερικά μικρότερα κύματα. Μια μεγάλη βάρκα πρέπει να πέρασε έξω, αλλά η πρώτη μας σκέψη ήταν πολύ πιο απαίσια.
Πίσω στον πρώτο θάλαμο, μας υποδέχτηκε ένα λαμπερό γαλάζιο κάτω μέρος της κοιλιάς μας, καθώς τα μάτια μας, συνηθισμένα πλέον στη μαυρίλα που δεν έφταναν οι δάδες μας, μπορούσαν να δουν το φως που διεισδύει από τον ανοιχτό ωκεανό.
Το κολύμπι έξω ήταν πιο εύκολο, αν και καθόλου απλό. Ο καθαρός αέρας ήταν απίστευτος, όπως και η ζεστασιά σε αντίθεση με την ψυχρή υγρή σπηλιά.
