Το HMS Manchester βρίσκεται ανοιχτά της Τυνησίας σε 85 μέτρα νερού – ο MATT OUTRAM οδήγησε πρόσφατα μια αποστολή για να το εξερευνήσει. Φωτογράφοι από τον Chris Simons
ΤΟ ΒΛΕΜΑ ΣΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ του οδηγού Jeepney στο αεροδρόμιο της Τύνιδας έδειξε ότι μόλις είχε συνειδητοποιήσει πώς έμοιαζαν στην πραγματικότητα ένας μισός τόνος εξοπλισμού αναπνοής και 10 εύσωμοι Βρετανοί.
Το Jeepney ήταν άνετο και με εξωτερική θερμοκρασία 45°C, λίγο πιο ζεστό από ό,τι είχαμε συνηθίσει.
Στα Kelibia ο οικοδεσπότης μας, ο Σελίμ, μας χτύπησε με μια βόμβα.
«Γεια, καλώς ήρθατε στο Odysea Diving», είπε. «Η άδειά μας έχει ανασταλεί. Δεν θα πραγματοποιηθούν καταδύσεις στο HMS Manchester αυτή την εβδομάδα».
Τα σαγόνια μας έπεσαν ακόμη περισσότερο καθώς ακούσαμε ότι την προηγούμενη εβδομάδα ένα ταξίδι για κατάδυση στα νερά ανοιχτά της Kelibia δεν είχε εξουσιοδοτηθεί, και ότι η συνέπεια αυτού ήταν ότι η δική μας άδεια είχε ανασταλεί.
Ο έρωτάς μας με το HMS Manchester είχε ξεκινήσει περίπου έξι χρόνια νωρίτερα, μετά από ένα ταξίδι που κάναμε στο Narvik.
Ο Κρις μου είχε συστήσει τον Κρίσπιν Σάντλερ, ο οποίος είχε πρόσφατα παραγάγει ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα για το ναυάγιο με το όνομα Running the Gauntlet.
Το Μάντσεστερ, που εκτοξεύτηκε τον Αύγουστο του 1938, ζύγιζε 11,930 τόνους και είχε μήκος 180 μέτρα και είχε τελική ταχύτητα 32 κόμβων.
Το ναυάγιο, που βρέθηκε το 2002 από τον Simon Bennett, ήταν το πιο άθικτο βρετανικό ελαφρύ καταδρομικό που ανακαλύφθηκε οπουδήποτε στον κόσμο.
Ο Κρίσπιν μου είπε πώς, κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, το HMS Manchester είχε εμπλακεί στην Επιχείρηση Βάθρο, μια αποστολή για να προμηθεύσει τους κατοίκους της Μάλτας με τρόφιμα και καύσιμα.
Μια συνοδεία 14 εμπορικών πλοίων εφοδιασμού είχε συγκεντρωθεί, προστατευμένη από πολεμικά πλοία, συμπεριλαμβανομένων τριών αεροπλανοφόρων, δύο θωρηκτών και άλλων χωρισμένων σε δύο δυνάμεις, το Force Z και το Force X, το ένα από τα οποία περιείχε το ελαφρύ καταδρομικό.
Ωστόσο, κατά την πλοήγηση στα ναρκοπέδια μεταξύ Αφρικής και Σικελίας, η συνοδεία δέχτηκε ενέδρα από 15 γερμανικές και ιταλικές τορπιλοβάρκες που περιμένουν στο Cap Bon της Τυνησίας.
Τα ξημερώματα της 13ης Αυγούστου 1942, τα ιταλικά ηλεκτρονικά σκάφη MS16 και MS22 τορπίλισαν το Μάντσεστερ στη δεξιά πλευρά του.
Με το σκάφος να έχει υποστεί σοβαρές ζημιές, ο καπετάνιος Χάρολντ Ντρου αποφάσισε ότι αντί να συλληφθούν από τον εχθρό τα μυστικά της, συμπεριλαμβανομένου του εξοπλισμού ραντάρ της, θα έπρεπε να σκοτωθεί – μια απόφαση για την οποία αργότερα υποβλήθηκε σε στρατοδικείο.
Τα ξημερώματα, η Μάντσεστερ γλίστρησε κάτω από τα κύματα και τελικά εγκαταστάθηκε στη δεξιά πλευρά της στα 85 μέτρα.
Μέχρι τη στιγμή που η Επιχείρηση Pedestal έφτασε στη Μάλτα δύο ημέρες αργότερα, οι Μαλτέζοι είχαν τελειώσει τις τελευταίες εβδομάδες προμηθειών τους.
Ωστόσο, η επιχείρηση προμήθευσε με επιτυχία τους Μαλτέζους με 32,000 τόνους αγαθών, συμπεριλαμβανομένου αρκετό καύσιμο για να διαρκέσει αρκετές ακόμη εβδομάδες.
Μετά από μια σειρά ανήσυχων ημερών αναμονής, ευτυχώς, μας επετράπη να βουτήξουμε στο HMS Manchester.
Είχαμε τη χρήση του σκάφους, του συμπιεστή και των κυλίνδρων της Odysea και η ομάδα καταδύσεων εννέα ατόμων σχεδίαζε να χρησιμοποιήσει αναπνευστήρες στενού κυκλώματος με τυπική επιλογή αερίου 10/52 αραιωτικού και διάσωση 12/43 και 80%.
Στο δρόμο μας προς την τοποθεσία κατάδυσης, ρωτήσαμε ευγενικά τον κυβερνήτη αν μπορούσε να πυροβολήσει την πλώρη ή την πρύμνη.
Σκουπίζοντας ένα στιγμιαίο «θα είσαι τυχερός!» το χαμόγελο του καπετάνιου από το χαρούμενο πρόσωπό του, μας είπε ότι το σημάδι του ήταν για τα μεσαία σκάφη, αλλά ότι μπορεί απλώς να είναι δυνατό.
Ένας σταθμός deco στα 9m, 6m και 4.5m με drop bottles 12/43, 50% και 02 δημιουργήθηκε από τους δύο δύτες υποστήριξης μας.
Στο μεγάλο γαλάζιο των νερών της Μεσογείου, νιώσαμε τεράστιες θερμοκλίνες καθώς κατεβαίναμε. Η θερμοκρασία του επιφανειακού νερού ήταν 24ºC, η θερμοκρασία στο ναυάγιο 14ºC.
Ένας χρόνος κατώτατης διάρκειας 30 λεπτών προστέθηκε μόνο στην προσμονή - δεν υπήρχε τρόπος να ξεπεράσουμε ολόκληρο το ναυάγιο, αλλά τι μπορούσαμε να δούμε στο χρόνο;
Επιτέλους το ναυάγιο εμφανίστηκε περίπου στα 60 μέτρα, και απίστευτα η γραμμή βολής έπεφτε στον βυθό της θάλασσας πέρα από την καρίνα και ακριβώς πίσω από την πλώρη!
Κορυφαία μπανάνα, σκίπερ - ήσουν απλώς σεμνός!
Το σχήμα του κύτους του λιμανιού και των πυροβόλων όπλων γινόταν όλο και πιο καθαρό και αιχμηρό και έτσι, ενθουσιασμένοι, κατευθυνθήκαμε πάνω από τα πυροβόλα όπλα και πίσω για τον Α-πύργο.
Αγόρι, αυτό ήταν ένα τεράστιο ναυάγιο!
Πλησιάζοντας στον Α-πυργίσκο, παρατηρήσαμε ότι οι αλυσίδες του μπροστινού καταστρώματος και της άγκυρας ήταν ακόμα εκεί, αλλά ότι το τμήμα της πλώρης φαινόταν να έχει κοπεί.
Η προσοχή μας στράφηκε σύντομα στα όπλα 6 ιντσών, στραμμένη ευθεία μπροστά πάνω από το μπροστινό κατάστρωμα.
Ο εγκέφαλός μας προσαρμόστηκε αυτόματα για τη λίστα στα δεξιά. Όλα ήταν άθικτα και αμέσως αναγνωρίσιμα – ένα τέτοιο θέαμα!
Ο Tony παρασύρθηκε αργά μέσα και γύρω από τα βαρέλια των 6 ιντσών, και ακόμη και στα 70 μέτρα και πλέον, το φως του ήλιου έλαμπε πάνω από τα πυροβόλα όπλα δίπλα στο λιμάνι.
Προχωρώντας προς τα πίσω, τα τρία πυροβόλα 6 ιντσών του πυργίσκου Β δείχνουν μεγαλοπρεπώς προς τα εμπρός πάνω από τον πυργίσκο Α, αλλά κατευθύνονται επίσης λίγο προς το λιμάνι και σχεδόν προς τον ουρανό.
Ο Ίαν Σμιθ κι εγώ αιωρηθήκαμε για να πάρουμε την τεράστια κλίμακα του πυργίσκου και των όπλων.
Ήταν συγκλονιστικό να παρατηρήσουμε τη λεπτομέρεια στην πανοπλία και τα εξαρτήματα που παρέμειναν στο κατάστρωμα, αν και σημειώσαμε επίσης ότι οι δύτες άρχιζαν να δημιουργούν μια μικρή λεπτή θολή λάσπη καθώς πτερύγιαζαν.
Όσο θέλαμε να καθυστερήσουμε να τα πάρουμε όλα μέσα, έπρεπε να προχωρήσουμε και η γέφυρα μας έγνεψε.
ΠΕΡΑΣΑΜΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΛΛΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΟ ΜΑΣ, Patrick Vanstraelen, καθώς επέστρεφε από τη μέση του πλοίου.
Τότε η Μάντσεστερ αποκάλυψε την υπερκατασκευή της γέφυρας του λιμανιού της. Στην κορυφή βρίσκονταν τα υπολείμματα των κυρίων απομακρυσμένων πυροβολαρχιών και του χειριστηρίου, αν και ο ιστός του τρίποδου που θα ήταν αμέσως πίσω τους φαινόταν να λείπει.
Μπροστά από τους αποστασιοσκοπητές βρισκόταν η εκτεθειμένη περιοχή της γέφυρας όπου ο καπετάνιος Ντρου και οι αξιωματικοί του θα είχαν σταθεί επικεφαλής του πλοίου.
Ένα κατάστρωμα πιο κάτω, τα ορθογώνια παράθυρα με τα συρόμενα τζάμια ήταν άθικτα.
Ένα φινιστρίνι ήταν ανοιχτό, πιθανότατα όπως ήταν όταν βυθίστηκε το Μάντσεστερ.
Πιο κοντά στο λιμάνι πτέρυγα της γέφυρας, ο Paul Flaherty επιθεώρησε ένα όπλο στο πρώτο πλάνο, ενώ πίσω βρίσκονταν τα υπολείμματα των πυργίσκων των όπλων 4 ιντσών που αποτελούσαν τον δευτερεύοντα οπλισμό του πλοίου.
Πάνω από αυτά ήταν ένα αντιαεροπορικό πυροβόλο Bofors, που έδειχνε προς τον ουρανό.
Στη συνέχεια, ο Paul κινήθηκε για να εξετάσει το μπροστινό τμήμα της ανοιχτής γέφυρας και βρήκε μερικά από τα γυάλινα σπρέι και τα παρμπρίζ ακόμα ανέπαφα.
Ο Κίραν αποφάσισε τότε να επιθεωρήσει λίγο πιο προσεκτικά το μπροστινό μέρος της γέφυρας. Κοίταξε μέσα στην τιμονιέρα και αργότερα διηγήθηκε ότι είδε τον τηλέγραφο και τον τηλεκινητήρα ανέπαφα.
Είχαν περάσει είκοσι λεπτά, οπότε ήρθε η ώρα να επιστρέψουμε στη βολή, αν και όχι χωρίς να σταματήσουμε για να απολαύσουμε τη θέα εκείνων των καννών του πυργίσκου Β που έδειχναν προς τον ουρανό.
Κάποια απαλά πτερύγια μας έφεραν πίσω στο τμήμα της πλώρης του λιμανιού, αλλά με λίγα λεπτά που είχαν απομείνει, ο Kieran Barry αφιέρωσε χρόνο για να εκτιμήσει μερικά ντόπια ψάρια που είχαν κάνει το σπίτι τους στο κύτος της πλευράς του λιμανιού.
ΟΠΩΣ ΣΙΓΑ ΑΝΕΒΑΖΑΜΕ η γραμμή προς τους άλλους δύτες μπροστά μας στον ντεκό τραπεζάκι, υπήρχε αρκετός χρόνος για να σκεφτούμε αυτή την καταπληκτική κατάδυση.
Υπήρχε περισσότερος στοχασμός μετά την κατάδυση μόλις επιστρέψαμε στο κατάστρωμα, ο Βέλγος δύτης Olivier Bertieaux πρότεινε ότι το HMS Manchester ήταν σαν ένας κοιμισμένος γίγαντας, που άνοιγε εν μέρει το μάτι για να ρίξει μια ματιά σε όποιον θα μπορούσε ενδεχομένως να ενοχλήσει τον ύπνο του.
Μας εξέπληξε αυτή η μάλλον ρομαντική ιδέα που προέρχεται από μια τριχωτό πλάτη τεχνικός δύτης rebreather, αλλά ξέραμε τι εννοούσε.
