Κόκκινες σημαίες για ψαροντούφες: πώς να σταματήσετε τους ήσυχους θανάτους

Η κολύμβηση με αναπνευστήρα είναι ουσιαστικά ένα ασφαλές χόμπι – αλλά το συμπέρασμα της τελικής έκθεσης από τη Μελέτη για την Ασφάλεια του Αναπνευστήρα της Χαβάης είναι ότι το πνευμονικό οίδημα είναι ένας κρυφός κίνδυνος που μπορεί να καταστήσει αυτό το χόμπι θανατηφόρο, εκτός εάν ληφθούν υπόψη ορισμένα κόκκινα σημάδια.

Διαβάστε επίσης: Το DDRC χρειάζεται τη βοήθεια δυτών για τους πνεύμονες

Η μελέτη προκλήθηκε από τον ανησυχητικό αριθμό θανάτων από κολύμβηση με αναπνευστήρα που σημειώνονται στη νησιωτική πολιτεία του Ειρηνικού. Τα εννέα χρόνια μέχρι πέρυσι, είναι γνωστό ότι 204 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους κατά την κολύμβηση με αναπνευστήρα, περισσότεροι από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα με βάση το νερό (συγκριτικά, 25 πέθαναν κατά την αυτόνομη κατάδυση και 49 κατά την ελεύθερη κατάδυση την ίδια περίοδο). Όλοι εκτός από 20 από αυτούς τους ψαροντούφες - το 90% - ήταν τουρίστες.

Οι αυτοδύτες έχουν πλέον εξοικειωθεί με το εμβυθιστικό πνευμονικό οίδημα (IPO), μερικές φορές γνωστό ως «πνιγμός από μέσα», η έγχυση σωματικού υγρού στους πνεύμονες που μειώνει την ικανότητά τους να παρέχουν οξυγόνο και οδηγεί σε υποξία. Πνευμονικό οίδημα μπορεί να εμφανιστεί μέσα σε λίγα λεπτά.

Διαβάστε επίσης: Μια κρατική υπηρεσία επιβάλλει πρόστιμο σε μια άλλη για τον θάνατο του ψαροντούφεκο

Η κύρια διαφορά μεταξύ IPO και εξωτερικού πνιγμού είναι η απουσία αγώνα, αλλά μεταθανάτια Οι εξετάσεις μπορεί εύκολα να αποτύχουν να διακρίνουν μεταξύ των δύο, επειδή και οι δύο καταλήγουν σε πνεύμονες γεμάτους με υγρό και θάνατο από υποξία.  

Το ίδιο ισχύει για μια παραλλαγή που δεν είχε περιγραφεί προηγουμένως, την οποία η Μελέτη Ασφάλειας του Αναπνευστήρα ονομάζει SIROPE (Πνευμονικό Οίδημα που προκαλείται από ταχεία έναρξη με αναπνευστήρα), που διακρίνεται από άλλα πνευμονικά οιδήματα από τον ρόλο του αναπνευστήρα και την ταχύτητα της εξέλιξης.

Συνήθως, τα θύματα στη Χαβάη δεν αντιδρούν και γίνονται ακίνητα κοντά στην ακτή, σε ήρεμες συνθήκες, μερικές φορές αμέσως μετά την είσοδο στο νερό και χωρίς να δείχνουν σημάδια αγωνίας. 

Πριν από ένα χρόνο Divernet δημοσίευσε ένα εκτεταμένο χαρακτηριστικό που βασίζεται στην ενδιάμεση έκθεση της Μελέτης για την Ασφάλεια του Αναπνευστήρα με τίτλο Το μυστήριο των θανάτων από κολύμβηση με αναπνευστήρα στη Χαβάη. Τώρα η μελέτη έχει τελειώσει, με την ερευνητική ομάδα να καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το SIROPE οδηγεί σε «μερικούς, πιθανώς τους περισσότερους, θανατηφόρους και μη θανατηφόρους πνιγμούς που σχετίζονται με αναπνευστήρα». 

«Αυτό το συμπέρασμα επιβεβαιώνεται από τη φυσιολογία, τις περιπτωσιολογικές μελέτες, τα ιατρικά αρχεία και τις αναφορές από πρώτο χέρι», λένε οι ερευνητές. 

Έρευνα επιζώντων

Για δεκαετίες το Υπουργείο Υγείας της Χαβάης είχε συλλέξει δεδομένα για πνιγμούς και ανησυχούσε ολοένα και περισσότερο για την υψηλή συχνότητα περιστατικών που σχετίζονται με τον αναπνευστήρα που συνέβαιναν μεταξύ των τουριστών σε φαινομενικά δυσμενείς συνθήκες. 

Η δημοφιλής πεποίθηση ήταν ότι οι παραθεριστές ήταν πιθανό να είναι φτωχοί κολυμβητές, να μην έχουν εμπειρία κολύμβησης με αναπνευστήρα και να είναι γενικά μεγαλύτεροι και πιο ακατάλληλοι από τους κατοίκους της Χαβάης.

Μια άλλη θεωρία ήταν ότι η συσσώρευση διοξειδίου του άνθρακα που προκύπτει από την αυξανόμενη δημοτικότητα των μασκών κολύμβησης με αναπνευστήρα σε όλο το πρόσωπο θα μπορούσε να είναι ένας παράγοντας. 

Το 2017 το τμήμα δημιούργησε μια Υποεπιτροπή για την Ασφάλεια του Αναπνευστήρα για να αντιμετωπίσει αυτές τις ανησυχίες εκπονώντας μια έκθεση εμπειρογνωμόνων.

Αυτό αργότερα χρηματοδοτήθηκε από την Αρχή Τουρισμού της Χαβάης και ξεκίνησε μια έρευνα με άτομα που είχαν βιώσει αλλά επέζησαν από το SIROPE, καθώς και μάρτυρες σε θανατηφόρα περιστατικά. Η δημοσίευση της ενδιάμεσης έκθεσης χρησιμοποιήθηκε για να ενθαρρύνει περισσότερα άτομα να απαντήσουν στην έρευνα.

Η διευθύντρια του έργου Carol Wilcox, η ίδια επιζών από πνιγμό με αναπνευστήρα, λέει Divernet ότι «η πλειοψηφία της έρευνας έγινε κατά τη διάρκεια του Covid, όταν δεν υπήρχαν επισκέπτες εδώ. Μόλις άρχισαν να επιστρέφουν, πήραμε μεγαλύτερο ποσοστό επισκεπτών [που συμμετείχαν] – και, δυστυχώς, περισσότερους θανάτους». 

Στην έρευνα συμμετείχαν συνολικά 131 ερωτηθέντες. Ενώ οι τυπικοί θάνατοι ήταν μεσήλικες άντρες τουρίστες, οι ερωτηθέντες ήταν πιο πιθανό να είναι από τη Χαβάη, κάτω των 55 ετών και αρκετά ομοιόμορφα χωρισμένοι μεταξύ των φύλων. 

Ο Wilcox είπε ότι οι νεότεροι ψαροντούφες ήταν «πολύ πιο ικανοί να επιβιώσουν, όχι μόνο επειδή είναι πιο δυνατοί και γενικά έχουν βαθύτερους πόρους, αλλά επειδή ο κύριος παράγοντας κινδύνου για την υγεία είναι η αυξημένη διαστολική δυσλειτουργία, η οποία συνήθως αναπτύσσεται καθώς μεγαλώνει κανείς».

«Τότε, επίσης, η εμπειρία μετράει γιατί ένας νέος ψαροντούφεκος μπορεί να πιστεύει ότι η δύσπνοια είναι φυσιολογική μέχρι να είναι πολύ αργά. 

«Καθώς έγιναν περισσότερες έρευνες, ο αρνητικός αντίκτυπος της αυξημένης προσπάθειας κατά την κολύμβηση με αναπνευστήρα έγινε πιο εμφανής και αυτό αντιστοιχεί με τη σημασία του να μπορείς να αγγίξεις τον πάτο αν είναι δυνατόν», είπε ο Wilcox.

Ως αποτέλεσμα αυτών των «περισσότερων διαφοροποιημένων ευρημάτων», είπε ότι τα μηνύματα ασφαλείας που μεταδίδονται τώρα στους ψαροντούφες είχαν επεκταθεί και τελειοποιηθεί.

Η έρευνα επιβεβαίωσε τη συσχέτιση των πνιγμών με καρδιακές παθήσεις, συχνά αδιάγνωστες στο παρελθόν. Υπήρχαν πολύ λίγες ενδείξεις ότι τα ναρκωτικά ή το αλκοόλ είναι παράγοντες και το CO₂ Η συσσώρευση δεν θεωρήθηκε φυσιολογικά βιώσιμη εξήγηση. 

Οι παράγοντες κινδύνου

Ένας από τους επτά παράγοντες κινδύνου που εντοπίστηκαν ήταν ο σχεδιασμός του ίδιου του σωλήνα αναπνευστήρα, όταν παρήγαγε υψηλό βαθμό αντίστασης στην εισπνοή. 

Οι αναπνευστήρες και οι μάσκες για ολόκληρο το πρόσωπο παράγονται με ένα ευρύ φάσμα ενσωματωμένης αντίστασης ροής αέρα, η οποία αυξάνεται με την προσπάθεια. Ο κύριος ερευνητής της μελέτης, πνευμονολόγος Φίλιππος Φώτης, σχεδίασε έναν αναλυτή αντίστασης αεραγωγών με αναπνευστήρα για να μετρήσει την ενσωματωμένη αντίσταση και δοκίμασε 49 αναπνευστήρες, συμπεριλαμβανομένων τεσσάρων μάσκες για ολόκληρο το πρόσωπο.

Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όσο πιο απλό είναι το αναπνευστήρα τόσο λιγότερη αντίσταση δημιουργείται – και ότι αυτό δεν ήταν πάντα εμφανές από μια οπτική επιθεώρηση.  

Η εισπνοή μέσω ενός στενού σωλήνα μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική αρνητική διαθωρακική πίεση, ένα φαινόμενο κενού που αντλεί υγρό από τα γύρω τριχοειδή αγγεία στον εναέριο χώρο των πνευμόνων. Η αντίσταση μπορεί να επιδεινωθεί από την τυπικά επιρρεπή θέση του ψαροντούφεκου στο νερό.

Οι μάσκες ολόκληρου προσώπου δεν παρουσιάζουν κανένα εγγενές πλεονέκτημα ή μειονέκτημα όσον αφορά το SIROPE, αν και παρουσίαζαν άλλες προκλήσεις όσον αφορά το ότι ήταν πιο δύσκολο να καθαριστούν ή να αφαιρεθούν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης ή να χρησιμοποιηθούν για καταδύσεις, ενώ η δυσλειτουργία της βαλβίδας θα μπορούσε να οδηγήσει σε σοβαρές συνέπειες φιλοδοξίας, σύμφωνα με την έκθεση.

μετά θάνατον αναφορές και μελέτες περιπτώσεων επιβεβαίωσαν ότι οι καρδιακές παθήσεις, ιδιαίτερα η «αυξημένη διαστολική πίεση στο τέλος της αριστερής κοιλίας», ήταν ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου. Η διαστολική δυσλειτουργία, η οποία είναι ασυμπτωματική αλλά συχνή σε μεσήλικες, θα μπορούσε να υποδηλωθεί από ιατρικό ιστορικό υψηλής αρτηριακής πίεσης.

Οι ερευνητές ζήτησαν περαιτέρω εξειδικευμένη έρευνα σε έναν άλλο παράγοντα κινδύνου που θεωρούν ότι έχει αναδειχθεί σημαντικό - ότι τα πρόσφατα παρατεταμένα αεροπορικά ταξίδια θα μπορούσαν να παίξουν ρόλο στα περιστατικά SIROPE ως αποτέλεσμα της έκθεσης σε μειωμένη πίεση.  

Οι περισσότεροι επισκέπτες στα νησιά έχουν περάσει τουλάχιστον πέντε ώρες και συχνά πολύ περισσότερο σε πίεση καμπίνας ισοδύναμη με υψόμετρο έως και 2600 μέτρων, αλλά θα μπορούσαν να κάνουν κολύμβηση με αναπνευστήρα εντός ωρών από την πτήση τους.

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι αυτό θα μπορούσε να αλλάξει τη διαπερατότητα των μηχανισμών των πνευμόνων που κανονικά εμποδίζουν την ανάπτυξη IPO, αλλά τονίζουν ότι προς το παρόν αυτό παραμένει μια υπόθεση.

Ένας νέος παράγοντας που προέκυψε μεταξύ των ενδιάμεσων και των τελικών εκθέσεων είναι ότι η κολύμβηση με αναπνευστήρα από σκάφη θα μπορούσε επίσης να είναι ένας παράγοντας κινδύνου.

Όταν πηδάτε στο νερό στη θάλασσα, υπάρχει λίγος χρόνος για να εγκλιματιστείτε στον εξοπλισμό, τη θερμοκρασία και τις συνθήκες, λένε οι ερευνητές, ενώ ένας ψαροντούφεκος που δεν μπορεί να αγγίξει τον βυθό της θάλασσας μπορεί να καταβάλει επιπλέον προσπάθεια. 

Επιστροφή από τα όρια

Συνιστάται στους επίδοξους κολύμβησης με αναπνευστήρα απλώς να σταματήσουν εάν δεν μπορούν να κολυμπήσουν ή έχουν οποιοδήποτε είδος καρδιακής πάθησης. 

Άλλοι θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο να περιμένουν δύο ή τρεις ημέρες μετά το εκτεταμένο αεροπορικό ταξίδι πριν κολυμπήσουν με αναπνευστήρα. Θα πρέπει να αποφεύγουν τους αναπνευστήρες με στενούς αεραγωγούς και να εξοικειώνονται με τον εξοπλισμό τους στα ρηχά και να έχουν αυτοπεποίθηση πριν μετακινηθούν σε βαθύτερα νερά.

Ιδανικά θα πρέπει να κολυμπούν με έναν φίλο, να τον παρακολουθούν και επίσης να ελέγχουν τη θέση τους κάθε μισό λεπτό περίπου.

Και θα πρέπει να φροντίζουν να μην αυξάνουν το επίπεδο άσκησής τους ενώ αναπνέουν με αναπνευστήρα (κάτι που, όπως γνωρίζει οποιοσδήποτε δύτης που συμμετέχει σε επιφανειακές συναντήσεις μεγάλων ζώων με αναπνευστήρα, μπορεί να είναι δύσκολη συμβουλή να ακολουθήσει).

Οι πρώτες ενδείξεις του SIROPE είναι συνήθως δύσπνοια, κόπωση, σύγχυση και αδυναμία, με τους συμμετέχοντες στην έρευνα να αναφέρουν επίσης πανικό, ναυτία και ταχυπαλμία. 

Εάν δεν διακοπεί, η απώλεια των αισθήσεων και ο θάνατος μπορεί να επέλθει μέσα σε λίγα λεπτά, και επειδή η υποξία έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια της νευρολογικής και μυϊκής λειτουργίας, ο ψαροντούφες είναι πιθανό να μην μπορεί να σηματοδοτήσει δυσφορία. 

Η συμβουλή σε έναν ψαροντούφεκο που ξαφνικά λαχανιάζει ή κουράζεται είναι να αφαιρέσει τη μάσκα και το αναπνευστήρα, να δώσει σήμα για βοήθεια, να γυρίσει ανάσκελα, να ηρεμήσει, να αναπνεύσει αργά και, αν είναι έξω από το βάθος του, να κλωτσήσει εκεί που μπορεί να αγγίξει τον πάτο. Θα πρέπει να βγουν από το νερό το συντομότερο δυνατό. 

Οι επόπτες θα πρέπει να προσέχουν τους ψαροντούφες που σταματούν να κινούνται για μεγάλα χρονικά διαστήματα, είναι ανάσκελα, υστερούν σε μια ομάδα ή αναφέρουν ότι είναι κουρασμένοι ή λαχανιασμένοι.

Αφού τα ενθαρρύνουν να κάνουν τα παραπάνω βήματα αυτοβοήθειας, θα πρέπει να τα τραβήξουν σε ασφαλές σημείο, να καλέσουν βοήθεια ανάλογα με την περίπτωση, να τα στηρίξουν σε καθιστή θέση και να χορηγήσουν οξυγόνο. 

Η επιτροπή λέει ότι ενώ τα ευρήματά της είναι επιτακτικά, απαιτούνται «πιο αυστηρές» επιστημονικές μελέτες για την επαλήθευσή τους επειδή «μέχρι να συμβεί αυτό, οι φορείς θα διστάζουν να τις υιοθετήσουν στα προγράμματά τους». 

Διαβάστε τις τελικές εκθέσεις του Μελέτη ασφάλειας με αναπνευστήρα.

• Το αρχικό άρθρο έχει τροποποιηθεί για να αποσαφηνιστεί η διάκριση μεταξύ του SIROPE και άλλων μορφών πνευμονικού οιδήματος όπως το IPO.

Επίσης στο Divernet: Εκπαιδευτής καταδύσεων απεγκλωβίστηκε σε υπόθεση θανάτου «Safety Stop»., Malta Dive Pro απαλλαγμένο από ανθρωποκτονία, Η ενυδάτωση είναι ζωτικής σημασίας, σίγουρα - αλλά να γιατί η υπερβολική χρήση είναι επικίνδυνη