Τα δύο τρίτα των θυμάτων στους περισσότερους από 300 θανάτους από κολύμβηση με αναπνευστήρα και ελεύθερη κατάδυση στην Αυστραλία αυτόν τον αιώνα ήταν υπέρβαρα ή παχύσαρκα - και σχεδόν τα μισά από αυτά είχαν υποκείμενες παθήσεις που θα τους είχαν προδιαθέσει σε περιστατικά που σχετίζονται με καρδιακή αρρυθμία.
Αυτά και άλλα ανησυχητικά στατιστικά στοιχεία προέκυψαν από το μεγαλύτερο σύνολο δεδομένων θανάτων που σχετίζονται με την κολύμβηση με αναπνευστήρα και την ελεύθερη κατάδυση που έχει αναλυθεί ποτέ, σε μια νέα ανασκόπηση 317 θανάτων που καταγράφηκαν στην Αυστραλία μεταξύ 2000 και 2021.
Σχεδιασμένη για να προσδιορίζει με μεγαλύτερη ακρίβεια τις αιτίες θανάτου και τα αντίμετρα, η έρευνα διεξήχθη από τον ειδικό στην καταδυτική ιατρική Dr John Lippmann, ιδρυτή της DAN Asia-Pacific και κάτοχο του βραβείου Order of Australia για υπηρεσίες στην ασφάλεια των καταδύσεων. ανάνηψη και πρώτες βοήθειες.
Η ανασκόπηση βασίζεται σε δεδομένα που κατέχει το Australasian Diving Safety Foundation, του οποίου ο Lippmann είναι πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, και το National Coronial Information System. Το τμήμα δημόσιας υγείας και προληπτικής ιατρικής του Πανεπιστημίου Monash και η Royal Lifesaving Society συμμετείχαν επίσης στη μελέτη.
Προηγούμενες εκθέσεις από τη μελέτη έχουν ήδη λάβει υπόψη δεδομένα από το 2001-2013 και το 2014-2018 για να καθορίσουν τις τάσεις κατά τη διάρκεια αυτών των περιόδων.
Ενώ υπολογίζεται ότι 88,000 Αυστραλοί ηλικίας 15 ετών και άνω κάνουν κολύμβηση με αναπνευστήρα ή ελεύθερη κατάδυση κάθε χρόνο, τοποθεσίες όπως ο Μεγάλος Κοραλλιογενής Ύφαλος (GBR) και το Ningaloo προσελκύουν επίσης εκατοντάδες χιλιάδες διεθνείς επισκέπτες. Το 56% όλων των θανάτων σημειώθηκαν στο Κουίνσλαντ επειδή, για πολλούς μεσήλικες ή μεγαλύτερους τουρίστες στο εξωτερικό, η «επιφανειακή κολύμβηση με αναπνευστήρα» στο GBR είναι μια επιδίωξη με κουβάδες.

Η ανάλυση καλύπτει επίσης τους γενικά πιο έμπειρους ελεύθερους δύτες και ψαροντουφεκάς που πέθαναν παίρνοντας μέρος σε ανταγωνιστικά υποβρύχια αθλήματα ή κάνοντας αναπνοή.
Από όλους τους καταγεγραμμένους θανάτους, 198 θύματα (62%) ήταν πιθανό να ήταν κατά κύριο λόγο ψαροντούφεκοι, ενώ 113 (36%) πραγματοποιούσαν κάποια μορφή καταδύσεων με κράτημα της αναπνοής.
Κυρίως αρσενικό
Τα θύματα ήταν στη συντριπτική τους πλειοψηφία άνδρες – το 88% εξ αυτών, με διάμεση ηλικία τα 48. Οι γυναίκες τείνουν να είναι μεγαλύτερες με μέση ηλικία τα 60, ενώ οι άνδρες που κάνουν ελεύθερη κατάδυση είχαν μέση ηλικία τα 35 και οι γυναίκες τα 58.
Πολλοί από τους θανάτους από κολύμβηση με αναπνευστήρα ήταν άνδρες ηλικίας 50 ετών και άνω. Ήταν συχνά υπέρβαροι, άπειροι ψαροντούφες με προϋπάρχουσες ιατρικές παθήσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περιστατικά καρδιακής αρρυθμίας (ακανόνιστος καρδιακός παλμός).
Οι ελεύθεροι δύτες, αντίθετα, ήταν συνήθως σχετικά νέοι, υγιείς και έμπειροι, αλλά με πιθανότητα να υποκύψουν σε πρωτογενή πνιγμό, συχνά μετά από άπνοια υποξία (χαμηλό οξυγόνο στο αίμα).
Το 44% όλων των θυμάτων ήταν τουρίστες στο εξωτερικό με μέση ηλικία τα 60 έτη. Το 8% ήταν Αυστραλοί τουρίστες και οι υπόλοιποι Αυστραλοί έκαναν κατάδυση τοπικά. Το 15% δεν είχε κάνει ποτέ κολύμβηση με αναπνευστήρα, το 24% ήταν άπειροι και το 33% φέρεται να ήταν έμπειροι (η εμπειρογνωμοσύνη δεν προσδιορίστηκε σε άλλα περιστατικά).
Το 34% των θυμάτων έκανε κολύμβηση με αναπνευστήρα με εμπορικούς φορείς (κυρίως στο GBR), το 63% έκανε περιηγήσεις στα αξιοθέατα, το 20% ψαροντούφεκο και το 11% καταδύθηκε για τη συλλογή οστρακοειδών ή/και καρκινοειδών.
Κατάσταση υγείας
μετά θάνατον Οι εκθέσεις εξέτασης ήταν διαθέσιμες στο 92% των περιπτώσεων, με τον δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) να καταγράφεται για 248 θύματα. Ο μέσος ΔΜΣ ήταν 27.5, με το 41% των θυμάτων να ταξινομούνται ως υπέρβαρα (ΔΜΣ 25-29.9) και το 26% παχύσαρκα (ΔΜΣ πάνω από 30).
Οι προϋπάρχουσες παθήσεις υγείας που βρέθηκαν σχεδόν στους μισούς από τους θανάτους περιελάμβαναν ισχαιμική καρδιοπάθεια (IHD) και υπερτροφία της αριστερής κοιλίας (LVH), οι οποίες θα προδιαθέτουν το θύμα σε περιστατικά κολύμβησης με αναπνευστήρα που σχετίζονται με αρρυθμία.
Το ένα τρίτο των θυμάτων ήταν πιθανότατα ανάπηρα από καρδιακές αρρυθμίες και τουλάχιστον 137 θάνατοι ήταν από πρωτογενή πνιγμό, 34 από αυτούς μετά από άπνοια υποξία.
Η IHD και η LVH προδιαθέτουν σε πολλούς ηλικιωμένους σε θάνατο κατά την κολύμβηση με αναπνευστήρα, και το σημαντικότερο είναι ότι ο Lippmann παρατηρεί ότι αυτός ο κίνδυνος θα μπορούσε να «μετριαστεί κάπως» μέσω στοχευμένου ελέγχου υγείας.

Έως και 11% όλων των θυμάτων πνίγηκαν μετά από άπνοια υποξία από παρατεταμένο κράτημα της αναπνοής, οκτώ σε πισίνες και έξι με άλλα άτομα κοντά, αλλά δεν τα παρακολουθούσαν στενά. Το 32% έκανε ελεύθερη κατάδυση σόλο και μόνο το 25% πέθανε παρουσία άλλου ατόμου.
Η έκθεση αναφέρει ότι για τον μετριασμό του κινδύνου, οι ελεύθεροι δύτες πρέπει να εξασκούνται σε ελεγχόμενο περιβάλλον και να επικεντρώνονται σε μεγαλύτερο βαθμό στην αποτελεσματική συντροφιά και στη βελτιωμένη εποπτεία, ειδικά αν δεν έχουν εμπειρία.
Προδιαθεσικοί παράγοντες στους ελεύθερους δύτες περιλαμβάνουν την κακή φυσική κατάσταση, τις προϋπάρχουσες ιατρικές καταστάσεις, την απειρία, τις αντίξοες συνθήκες στη θάλασσα, την ανεπαρκή επίβλεψη και το κυνήγι ή τη συγκομιδή θαλασσινών σε περιοχές όπου συχνάζουν μεγάλα αρπακτικά.
Από την αρρώστια στους κροκόδειλους
Οι προϋπάρχουσες παθήσεις που σχετίζονταν με την υγεία που πιστεύεται ότι συνέβαλαν στο 48% όλων των θανάτων ήταν συχνότερα καρδιακές (112), ιδιαίτερα μέτρια έως σοβαρή IHD, LVH και/ή μεγέθυνση της καρδιάς (καρδιομεγαλία) (73). 56 θύματα είχαν τόσο σημαντική IHD όσο και LVH/καρδιομεγαλία.
Τουλάχιστον 101 από τους θανατηφόρους είχαν ήδη λάβει ιατρική περίθαλψη για την ταυτοποίησή τους ή μια σχετική κατάστασή τους. 33 έλαβαν θεραπεία για υπέρταση (24 από αυτούς αποδείχθηκε ότι είχαν LVH ή/και καρδιομεγαλία), οκτώ για άσθμα, οκτώ για διαβήτη και έξι για επιληπτικές κρίσεις. Το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά συνέβαλαν ή προκάλεσαν πέντε από τους θανάτους.
Ο κακός σχεδιασμός – κυρίως η απόφαση να κάνετε κολύμβηση με αναπνευστήρα μόνος, να απομακρυνθείτε από έναν φίλο ή να ξεκινήσετε σε αντίξοες συνθήκες στη θάλασσα – πιθανότατα συνέβαλε στο 43% των θανάτων. Οι φτωχές δεξιότητες και η απειρία ήταν πιθανό να συνέβαλαν σε ποσοστό τουλάχιστον 26%, ενώ δραστηριότητες υψηλότερου κινδύνου όπως η εκτεταμένη άπνοια χωρίς επαρκή επίβλεψη οδήγησαν στο 15%.
Ένας ελεύθερος δύτης υπέστη εγκεφαλική αρτηριακή εμβολή αερίου μετά από κατάδυση και αναπνοή από τη μονάδα καταδύσεων ενός φίλου πριν ανέβει (χωρίς επαρκή εκπνοή).
Οι θάνατοι από τραύματα προέκυψαν από συναντήσεις καρχαριών (9), πρόσκρουση με σκάφος (5), κροκόδειλους (3), τραυματισμό από ακτίνες τσίμπημα (1) και, σε μία περίπτωση, πρόσκρουση σε βράχους σε θαλασσοταραχή.
Πνιγμός και αρρυθμία
Ο πνιγμός έχει καταγραφεί παραδοσιακά ως η προεπιλεγμένη αιτία θανάτου όταν κάποιος ανακτάται από νερό με μη ειδικές επιπτώσεις στους πνεύμονες και χωρίς άλλη προφανή αιτία.
Η διαφορά μεταξύ του 61% των ψαροντούφεκων για τους οποίους ο πνιγμός δόθηκε ως αιτία θανάτου και του 43% στο οποίο αναφέρθηκε η ασφυξία μπορεί να αντανακλά τον αριθμό των περιπτώσεων στις οποίες ο πνιγμός ήταν δευτεροπαθής σε καρδιακή αρρυθμία, σύμφωνα με την έκθεση.
Οι ψαροντούφεκοι στην επιφάνεια ήταν πιο πιθανό να είναι ανάπηροι από καρδιακό επεισόδιο από ό,τι οι ελεύθεροι δύτες (50/15%) και λιγότερες πιθανότητες να είναι ανάπηροι λόγω πρωτογενούς πνιγμού (41/61%).
Μπορεί να φαίνεται περίεργο το γεγονός ότι παρ' όλη τη συζήτηση σχετικά με το πνευμονικό οίδημα κατά την εμβάπτιση (IPO) ή τον «πνιγμό από μέσα» τα τελευταία χρόνια, αυτό εντοπίστηκε ως η αιτία θανάτου μόνο σε τέσσερα περιστατικά. Ωστόσο, η πάθηση μπορεί να είναι τόσο δύσκολο να διακριθεί από τον πνιγμό που είναι πιθανό να μην ταυτοποιηθεί σε πολλές περιπτώσεις, όπως αναγνωρίζει ο Lippmann.

Οι καρδιακές αρρυθμίες μπορούν να προκληθούν απλώς με βύθιση ή βύθιση, εξηγεί η ανασκόπηση. Καθώς η άνωση εξουδετερώνει τις επιπτώσεις της βαρύτητας, ενθαρρύνει την ανακατανομή του φλεβικού αίματος από τα άκρα στον θώρακα, προκαλώντας σημαντική αύξηση του καρδιακού φόρτου εργασίας.
Αυτή η φόρτιση μπορεί στη συνέχεια να ενισχυθεί περαιτέρω από παράγοντες όπως η άσκηση, το άγχος, η αγγειοσυστολή που προκαλείται από το κρύο (στένωση των αιμοφόρων αγγείων), η αναπνευστική αντίσταση και ο αυξημένος καρδιακός ρυθμός.
Το κράτημα της αναπνοής μπορεί επίσης να προκαλέσει αρρυθμίες, ειδικά σε πιο δροσερά νερά, όσο νέο και υγιές κι αν είναι το άτομο, αλλά δεν υπάρχει οριστική μεταθανάτια τεστ για να προσδιορίσει αν αυτό έχει συμβεί, λέει ο Lippman.
Η μελέτη του προτείνει ότι «οι καρδιακές αρρυθμίες ήταν ο πιθανός παράγοντας για πολλούς από αυτούς τους συχνά σιωπηλούς θανάτους» και γι' αυτό, λέει, οι αυτοδύτες ηλικίας 45 ετών και άνω συμβουλεύονται να υποβληθούν σε καταδυτική ιατρική εξέταση με έμφαση στην καρδιαγγειακή αξιολόγηση.
«Δεδομένου ότι πολλά από τα πιθανά καρδιακά ερεθίσματα που περιγράφονται παραπάνω είναι κοινά σε δύτες και κολύμβες με αναπνευστήρα, φαίνεται συνετό οι ηλικιωμένοι δραστήριοι ή δυνητικοί ψαροντούφες να συζητούν επίσης την καρδιακή τους υγεία με τους γιατρούς τους», καταλήγει η έκθεση.
Ενισχυμένη εποπτεία
Ο Lippmann προτείνει περαιτέρω ότι εάν κολύμβηση με αναπνευστήρα που γνωρίζουν ότι έχουν μια σχετική ιατρική πάθηση σχεδιάζουν να συμμετάσχουν σε μια εμπορική εκδρομή για κολύμβηση με αναπνευστήρα, θα πρέπει να δηλώσουν την κατάστασή τους έτσι ώστε ο χειριστής να μπορεί να προσφέρει μέτρα ασφαλείας, όπως ενισχυμένη επίβλεψη, έγχρωμη ετικέτα στο αναπνευστήρα ή βοήθημα επίπλευσης .

Δεδομένου ότι πολλοί κολυμβητές με αναπνευστήρα είναι αδύναμοι κολυμβητές, λέει ότι θα βοηθούσε αν μάθαιναν να τηρούν το σύστημα φίλων, ειδικά λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διορισμένοι κολυμβητές αναμένεται μερικές φορές να επιβλέπουν περισσότερους κολυμβητές με αναπνευστήρα από ό,τι είναι πρακτικό.
Οι εμπορικοί χειριστές αναπνευστήρα θα πρέπει επίσης να υποχρεούνται να φέρουν κατάλληλο εξοπλισμό πρώτων βοηθειών, συμπεριλαμβανομένου οξυγόνου, απινιδωτών και να διαθέτουν προσωπικό εκπαιδευμένο στη χρήση τους.
«Παρά τις μεγάλες ευκαιρίες του, η κολύμβηση με αναπνευστήρα δεν είναι μια καλοήθης δραστηριότητα και οι άνθρωποι θα πρέπει να γνωρίζουν τις πιθανές προκλήσεις και τις δυσμενείς προδιαθέσεις και να τις διαχειρίζονται ανάλογα», είπε ο Lippmann. Divernet. Του έχει δημοσιευθεί κριτική στο International Journal of Environmental Research & Public Health.
Επίσης στο Divernet: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΝΟΚΕΛ-ΘΑΝΑΤΩΝ ΕΟΡΙΣΜΑΤΑ IPO, ΚΟΚΚΙΝΕΣ ΣΗΜΑΙΕΣ ΓΙΑ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΕΣ: ΠΩΣ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΤΕ ΤΟΥΣ ΗΣΥΧΟΥΣ ΘΑΝΑΤΟΥΣ, Η ΧΑΡΑ ΤΟΥ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ